Yasaklı Temsilci Tarafından Verilen Teklif
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu bazı kimselerin doğrudan ya da dolaylı veya alt yüklenici kendileri veya başkaları adına ihalelere katılmalarını yasaklanmıştır. 4734 sayılı Kanun ve/ya diğer kanun hükümleri gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olan kişilerin doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılmaları mümkün bulunmayıp bu yasağa rağmen ihaleye katılan isteklilerin ihale dışı bırakılacağı ve geçici teminatlarının gelir kaydedileceği açıktır( m.11).Bu kişiler haklarında verilmiş yasaklama kararına rağmen ihalelere katılırlarsa ikinci kez ihaleye katılma yasağı yaptırımına muhatap olabilirler
Haklarında ihalelere katılma yasağı alınan kişilerin muvazaalı yöntemlerle ihalelere katılma girişimleri bu tür yasakları gerekli kılmış; 2886 sayılı yasada yer alan sınırlamalar ve bu kanun uygulamasında görülen boşluklar 4734 sayılı Kanun’da yasakların daha geniş biçimde yer almasına neden olmuştur. Kanun koyucu ihalelere katılmaktan yasaklama kararını 3. kişilere etkili olmasını istemiştir.
4734 sayılı Kanun’un 58. maddesinde yasaklama kararının 3. kişilere etkisi düzenlenmiş olmakla birlikte maddenin uygulaması halihazırda son derece tartışmalıdır. Kamu İhale Genel Tebliği ile Kurul kararları ile maddenin sınırları genişletilmekte; madde kanuna aykırılık teşkil edecek derecede geniş yorumlanmaktadır.
Bu noktada uygulamada karşılaşılan sorunlardan birisi de istekli adına teklif veren temsilcilerin durumudur. Temsilciler hakkında verilen ihalelere katılma yasağının hukuki sonuçlarına ilişkin kanunda bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Hukukun genel ilkeleri çerçevesinde temsilcinin temsil olunan adına işlediği fiil ve davranışları nedeniyle verilen bir yaptırım kararının temsil olunanı da bağlayacağı söylenebilecek ise de; hakkında yasaklama kararı alınmış bir temsilcinin hakkında yasaklama kararı olmayan ve ortağı da olmadığı bir şirket adına hukuka uygun bir teklif vermiş olması halinde bu teklifin değerlendirme dışı bırakılması işleminin hukuka uygun olduğundan bahsetmek güçtür.
Kamu İhale Kurulu’nun 13.11.2011 tarih 2011/UY.III-176 sayılı kararında; Tebliğin “İhaleye katılan aday veya isteklilerin ihale kontrol sisteminden kontrol edilmesi” başlıklı 28.3 üncü maddesi uyarınca başvuru veya teklifi imzalayan yetkililerinin de 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre İhale Kontrol Sisteminden kontrol edilmesi gerektiğinden bahisle hakkında yasaklama kararı verilmiştir. Kurul ‘a göre; 4734 sayılı Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanların doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılmalarının mümkün olmadığından temsilcinin istekli firma adına teklif mektubu ile teklif cetvelini imzalaması ve teklif ekinde noter onaylı vekalet sunması işlemini Kamu ihalelerinden yasaklı bir kişinin ihaleye katılması olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Kamu ihalelerinde şeffaflık ve tarafsızlığın saptanabilmesi adına yasaklılık kurumu getirilmiş ise de; unutulmamalıdır ki ihalelere katılmak kişilerin anayasal haklarıdır. Bu hakka getirilecek kısıtlamalar idarenin keyfi kararıyla değil kamu yararı için alınması gereken kararlardır. Yargı mercilerinin, yasaklama kararlarının 3. kişilere etkisini tespit ederken kanunun lafzında öngörülen sınırlar ile bağlı kalarak dar yorumlama yöntemini seçmesi ise hukukun gereğidir. Zira aksi yorum idareleri hem temsilci hem de temsil olunan şirket bakımından haksız bir cezalandırma sonucuna götürebilecek; son derece adaletsiz ve kamu yararına da hizmet etmeyen bir hal alacaktır.
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Yasaklı Temsilci Tarafından Verilen Teklif" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Avukat Metin ÖZDERİN’e aittir ve makale, yazarlar tarafından Özderin Avukatlık Bürosu (http://www.metinozderin.av.tr ) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.