Kamu İhale Kurumu Kararları – Karar No :2010/UH.II-312
Kamu İhale Kurumu Kararları – Karar No :2010/UH.II-312
Bingöl Belediye Başkanlığı tarafından 14.12.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Sayaç Okuma , Kaçak Su Kontrolü ve Benzeri Hizmetleri” ihalesine ilişkin olarak Kar - Pet inşaat Temizlik Medikal ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin 25.12.2009 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 28.12.2009 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 04.01.2010 tarih ve 06 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.01.2010 tarihli dilekçe ile
itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Toplantı No
:
2010/008
Gündem No
:
21
Karar Tarihi
:
26.01.2010
Karar No
:
2010/UH.II-312
Şikayetçi:
Kar - Pet İnşaat Temizlik Medikal ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti., -||yenişehir Mahallesi|özgürlük Cad. Gültepe Sokak|3/B|||merkez|bingöl
İhaleyi yapan idare:
Bingöl Belediye Başkanlığı, İnönü Mah. Mevlana Caddesi Belediye Hizmet Binası BİNGÖL
Başvuru tarih ve sayısı:
04.01.2010 / 06
Başvuruya konu ihale:
2009/164264 İhale Kayıt Numaralı "Sayaç Okuma , Kaçak Su Kontrolü ve Benzeri İhzimetleri" İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
20.01.2010 tarih ve II.H.00.05.0264/2010-1E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
Bingöl Belediye Başkanlığı tarafından 14.12.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Sayaç Okuma , Kaçak Su Kontrolü ve Benzeri Hizmetleri” ihalesine ilişkin olarak Kar - Pet inşaat Temizlik Medikalve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin 25.12.2009 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 28.12.2009 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 04.01.2010 tarih ve 06 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.01.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; teknik şartnamede ihale konusu işte vasıflı personel çalıştırılacağının ve işçilere giyim malzemelerinin verileceğinin düzenlendiği, ancak idari şartnamede vasıflı personele verilecek ücretin belirlenmediği, giyim giderine ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı, iş kazaları ve sigorta risk prim oranının belirlenmediği, bu gibi mevzuata aykırı hususlardan dolayı firmaları tarafından teklif edilen fiyatın asgari işçilik maliyetinin altında olduğu, ayrıca firmalarınca teknik şartnamenin 4 üncü maddesinde istenilen belgeyi tevsiken herhangi bir belge sunulmamasına rağmen, idarece firmalarının değerlendirme dışı bırakılması gerekirken ihalenin firmaları üzerinde bırakıldığı iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdari şartnamenin 2.1 inci maddesinin (a) bendinde ihale konusu hizmetin adının ; “Hizmet alımı işi”, (b) bendinde miktarı ve türünün; “Yıllık 4.644.000 m3 su sayacının endeks okuması, kaçak su kontrolü, bozuk su sayaçların sökülmesi ve tamiri sonrası tekrar takılması, su borcunu ödemeyen abonmanların su akımlarının kesilmesi ve ödeme sonrası tekrar bağlanması, tüm su abonelerine ait adres bilgilerinin güncellenmesi ve tüm sayaçlarının mühürlenmesi hizmet alımı işi” olarak belirtildiği, ç) bendinde; “2.1 Maddesinde belirtilen Hizmetlerin ifası için zorunlu olarak 37 adet Asgari ücretli işçi çalıştırılacak olup, ücretleri yüklenici Firma tarafından karşılanacaktır. Belediyemiz yükleniciye yukarıda sayılan Hizmetlerin ifasına karşılık olarak Aylık veyahut iki aylık olarak okuyacağı su sayaç endeksin M3" ü üzerinden hak ediş hazırlayarak ödeme yapacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
İdari şartnamenin “teklif fiyata dahil masraflar” başlıklı 25 inci maddesinde;“25.1. 26 ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderler teklif fiyatına dahildir.25.2.25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:25.3.1. Yüklenici Firmanın çalıştıracağı 37 Adet Asgari Maliyetli işçinin ücretini ödemekle yükümlüdür. Kurum olarak yüklenici tarafından çalıştırılacak 37 adet işçiye her hangi bir ücret ödemeyecektir. Yüklenicinin aylık veyahut iki aylık olarak okuyacağı su endeks M3 ü üzerinden hak ediş tanzim ederek ödeme yapacaktır. ( Yapılacak Hizmet alımı personele dayılı bir Hizmet alımı değildir.) Ayrıca da yüklememin zorunlu olarak çalıştıracağı 37 Adet işçiye her türlü iş önlüğü temin edecek ve bedeli de Firma tarafından karşılanacak ve 01.01.2010-tarihinden 31.12.2010 tarihine kadar Sayaç mühürlemesi işinde kullanılacak mühür telli, Kurşun, Aparat, kırtasiye, boru anahtarı ve benzeri malzemeler yüklenici tarafından temin edilecek ve tüm bu malzemelerin bedeli teklif fiyatına dahil olacaktır.25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik şartnamenin 1 inci maddesinde;“Belediyemizin su sayaçlarının okunması, su abone adreslerinin günceleştirilmesi, kaçak su kullananlarının tespit edilmesi ve su akımının kesilmesi, borçtan dolayı abonenin su alanımın kesilmesi ve yapılacak ödeme sonrası tekrar bağlanması, tüm su sayaçlarının mühürlenmesi, yapılacak mühürleme sırasında sayacın seri numarası ve markasının tespit edilerek kayıt altına alınması, bozuk su sayaçlarının sökülmesi ve tamiri sonrası tekrar bağlanması, işinde ez 37 adet işçi çalıştırılacaktır. Yüklenici tarafından yapılacak çalışmalar sırasında kurum olarak kendisine işçi bazında değil aylık olarak okuyacağı suyun M3 üzerinden ödeme yapılacaktır. Yüklenici Firma ise çalıştıracağı 37 adet işçiye ise asgari ücret Üzerinden ödeme yapacaktır.” düzenlemesi,
Aynı şartnamenin 3 üncü, 4 üncü ve 8 inci maddelerinde;“Sayaç okuma ve Adres günceleşme işinde çalıştırılacak 10 adet işçinin öğrenim durumu en az Lise mezunu ve 18 ile 50 yaş arasında olacaktır. Sayaç sökme, kaçak su kontrolü, borçtan dolayı su akımının kesilmesi ve ödeme sonrası tekrar bağlanması, bozuk su sayaçlarının sökülmesi ve tamirat sonrası tekrar bağlanması ile tüm su sayaçlarının mühürlenmesi içinde çalıştırılacak 16 adet işçinin vasıflı birer su ustası olacak 10 Adet ise vasıfsız işçi ve tüm işçilerin sevk ve idaresini yönetecek 1 adet koordinatör olacak olup, toplam 37 adet işçiyle çalışmalar yapılacaktır. İş yoğunluğu nedeniyle yüklenici Firmanın isteğine bağlı olmak kaydıyla zorunlu 37 işçinin dışında da işçi çalıştırmaya yetkilidir. Fazladan çalıştıracağı işçilerin S.S.K. ve benzeri giderleri ve asgari ücreti Firma tarafından ödenecektir. Firma zorunlu 37 işçinin dışında işçi çalıştırması halinde çalıştıracağı işçilerin isim listesini yazılı olarak işletme ve İştirakler Müdürlüğüne bildirecektir. Aksi takdirde zorunlu 37 işçinin dışında kaçak işçi çalıştırılmasının tespit edilmesi halinde beher işçiye 1,000.00.-TL para cezası tahakkuk edilecek ve Firmanın ilk hak edişinden kesilecektir. Ayrıca da Firma kaçak işçi çalıştırdığı için durum SSK’ya bildirilecektir.Şoförü, Yakıtı ve tüm giderleri yüklenici Firmaya ait olacak bir adet 14+1 kişilik minibüs ya Firmanın kendi malı veyahut da çalıştıracağına dair Noter taahhütnamesi olacaktır.. Yüklenici Firmanın çalıştıracağı 37 kişilik Listede Şoför olmayacaktır.İdare yüklenici firmanın çalıştırma zorunluluğu olduğu 37 adet işçiye her hangi bir ücret ödemeyecektir.. Firmanın aylık olarak yapacağı sayaç okumanın M3 ' ü üzerinden ve ihalede teklif edilen M3 başına kuruş bedeli üzerinden hesaplanarak ödeme yapılacaktır, ödeme şekli örnek olarak Firma 1. ayda okumuş olduğu M3’ ün toplam tutarı 320.000 m3 X ihalede vermiş olduğu teklif ise örnek olarak 0.10 kuruş = 32.000.00.-TL hak ediş düzenlenerek ödeme yapılacaktır. Eğer firma Minimum olarak tespit edilen 220.000 M3" ün altına endeks okuma yaparsa yine bir örnekle belirtelim Firma 2. ayda 100.000 M3 okuma yaparsa düzenlenecek hak ediş ise 100.000 X ihalede sunduğu teklif olan 0.10 kuruş = 10.000.00.-TL üzerinden ödeme yapılacaktır. Firma zorunlu olarak çalıştıracağı 37 Adet işçinin asgari ücretli maaşlarını ve bir adet 14+1 kişilik minibüs ücreti, SSK primleri, vergi borcu ve diğer giderleri kendi bütçesinden karşılamak zorunda kalacaklarıdır. Yüklenici firma bu uygulamayı peşinen kabul etmiş sayacak ve bundan dolayı hiçbir suretle yasal yollara başvuramayacaktır. Firma yukarıda belirtilen ücretleri ve çalıştıracağı 37 adet işçinin ücretlerini ödemez ise, sözleşmesi tek taraflıfesh edilecek ve kati teminatı Belediyemiz adına gelir kaydedilecektir.” düzenlemesi,
Anılan şartnamenin 42 inci maddesinde; “Yüklenici firmalara ihalede okuyacakları m3 bazında hak ediş düzenlenerek ödeme yapılacaktır. Firmaların asgari ücretli olarak çalıştırma zorunluluğu olduğu 37 adet işçiye göre teklifte bulunmayacaklardır. Bu şekilde teklif vermeleri durumunda teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır. Asgari işçi maliyeti değerlendirmede esas alınmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teklif dosyası kapsamında sunulan birim fiyat teklif cetvelinin;
S.N
İş Kalemini Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif edilen Birim Fiyat
Tutarı
1
Su sayacının endeks okuması, kaçak su kontrolü, bozuk su sayaçların sökülmesi ve tamiri sonrası tekrar takılması, su borcunu ödemeyen abonmanların su akımlarının kesilmesi ve ödeme sonrası tekrar bağlanması, tüm su abonelerine ait adres bilgilerinin güncellenmesi ve tüm sayaçlarının mühürlenmesi hizmet alımı işi
M3
Yıllık 4.644.000,00 M3
1 M3 suyun okuma bedeli
…… Kuruş
……. Kur.X
4.644.000=…………
TOPLAM TUTAR (KDV hariç)
Şeklinde tanzim edildiği görülüştür.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78 inci maddesinde;“78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir. 78.2. Malzemeli veya malzemesiz temizlik, malzemesiz yemek, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı olup, bu tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı olan/olmayan hizmetler arasında sayılmayan işlerin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı yukarıda yer verilen tanıma göre idarelerce değerlendirilecektir. …..78.5. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinin birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilmesi ve ihale üzerinde bırakılan istekli ile birim fiyat sözleşme imzalanması zorunludur.78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.78.7. Çalıştırılacak personel sayısı üzerinden brüt asgari ücret tutarı ile brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan işveren payı dikkate alınarak yaklaşık maliyet hesaplanacaktır. İstekliler tarafından yaşlılık aylığı veya emekli aylığı bağlanmış olan personel çalıştırılacağı belirtilmiş olsa dahi işçilik hesaplama modülünde yer verilen işveren payları dikkate alınacaktır. İdarelerce yaptırılacak işin niteliği dikkate alınarak brüt asgari ücret veya brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak ücret belirlenebilir. Brüt asgari ücretin işverene maliyetinin (%) fazlası olarak belirleme yapılmayacaktır.78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.…..78.11. İhale konusu hizmetin iş kazası ve meslek hastalığı bakımdan gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılacak ve bu prim oranına idari şartnamenin ilgili maddesinde yer verilecektir. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yazılacak yazılarda; prim oranının doğru belirlenmesi için ihale konusu işin niteliği ihale dokümanında yapılan düzenlemeler esas alınarak ayrıntılı bir şekilde belirtilecektir. İdareler, sözleşmenin uygulanması aşamasında aylık prim ve hizmet belgelerindeki prim oranının prim tarifesine uygun olup olmadığını kontrol ederek, hakediş ödemelerini yapacaklardır.…..78.19. Personele ilişkin giyecek giderleri, işin yapılması sırasında personelce kullanılması istenen kıyafetle ilgili olduğundan giyecek giderinin işçilere aylık veya nakdi olarak ödeneceğine dair bir düzenleme yapılmayacak, giyecek giderleri için parasal tutar öngörülmeyecek ve giyeceğin özellikleri ile sayısı ihale dokümanında belirtilecektir. Ancak süresi 3 ay ve daha az olan personel çalıştırmasına dayalı hizmet alım ihalelerinde, teklif fiyata dahil olacak masraflar arasında giyecek giderine yer verilmeyecek ve istekliler giyecek giderini tekliflerine dahil etmeyecektir.78.20. İşin yürütülmesinde görev alacak ve haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarenin iş yerinde geçirecek şef, müdür, koordinatör gibi personel için ücret ödenmeyeceğine ve teklif fiyata dahil edilemeyeceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. Şef, müdür, koordinatör gibi personel öngörülmüşse bu personelin toplam personel sayısına ve teklif fiyata dahil olduğu kabul edilecektir.78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir. Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktı...” açıklaması bulunmaktadır.
Yapılan incelemede, idari şartnamenin “teklif fiyata dahil masraflar” başlıklı 25 inci maddesinde asgari 37 personelin çalıştırılmasının istenildiği, teknik şartnamenin 4 üncü maddesi uyarınca şoför, yakıt ve diğer tüm giderler dahil 1 adet minibüsün istenildiği, dolayısıyla ihale konusu işte asgari 38 personelin istihdam edileceği anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihalede, ihale dokümanında yer alan düzenlemeler uyarınca istenilen asgari 38 adet personelin çalıştırılmasının istenildiği, ancak ihale konusu hizmetin iş kazası ve meslek hastalığı bakımdan gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranının belirtilmediği, dolayısıyla her ne kadar bu oran belirtilmeden asgari işçilik maliyetinin hesaplanması mümkün olmamakla birlikte, “Sayaç Endeks Tespiti” hizmetlerinde bu oranın %2 olduğu hususu göz önünde bulundurularak yapılan hesapta; 38 adet işçinin maliyetinin 398.726,40 TL’ye karşılık geldiği ve bu tutarın, başvuru sahibince teklif edilen 232.200,00 TL’lik fiyatından 166.526,40 TL fazla olduğu görülmüştür.
İncelenen ihalede, 14.12.2009 tarihli 1 no’lu ihale komisyonu kararınca başvuru sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenerek ihale yetkilisinin onayına sunulduğu, ancak ihale yetkilisi tarafından 17.12.2009 tarihli yazı ile başvuru sahibinin teklif fiyatı ile ihalede istenilen personel ve araç giderinin karşılanmasının mümkün olmadığının belirtildiği ve ihale komisyonunca bu husus göz önünde bulundurularak tekrar inceleme yapılmasının istenildiği ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmak üzere söz konusu kararın tekrar ihale komisyonuna gönderildiği, ihale komisyonunca ihale yetkilisinin 17.12.2009 tarihli uyarı mahiyetindeki yazısı dikkate alınarak 22.12.2009 tarihinde tekrar toplanıldığı ve başvuru sahibinin teklif mektubunun 1 inci maddesinde yer alan “ihale dokümanında oluşturan bütün belgelerin okunup anlaşıldığı ve kabul edildiğinin beyan edildiği” hususu ile teknik şartnamenin 42 inci maddesinde yer alan “ihale sonuçlandırılırken asgari işçilik maliyet hesabı” yapılmayacağı hususu göz önünde bulundurularak 14.12.2009 tarihli komisyon kararı doğrultusunda ihalenin, başvuru sahibi üzerinde bırakıldığı ve ihale yetkilisince 22.12.2009 tarihinde onaylandığı görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 78 inci maddesinde, ihale konusu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet olarak sayıldığı, aynı maddenin devamında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet ihalelerinde teklif fiyata dahil masrafların nasıl düzenleneceğinin ayrıntılı bir şekilde açıklandığı, anılan Tebliğin “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak reddedileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, ihale komisyonunca ihale yetkilisinin 17.12.2009 tarihli uyarı mahiyetindeki yazıda belirtilen hususlar dikkate alınarak Kamu İhale Genel Tebliğinin 79 uncu maddesine uygun olarak başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük sorgulamasına tabi tutularak değerlendirme dışı bırakılması gerekmekte iken, anılan komisyonca bu konuda daha önce verilen 14.12.2009 tarihli karar paralelinde karar verilerek ihalenin mevzuata aykırı bir şekilde başvuru sahibi üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından, firmalarınca teknik şartnamenin 4 üncü maddesinde istenilen belgeyi tevsiken herhangi bir belge sunulmamasına rağmen değerlendirme dışı bırakılmadıkları iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda; söz konusu belgenin yeterlilik kriteri olarak istenilmediği, işin yürütülmesi aşamasında yükleniciden istenildiği anlaşıldığından idarece bu hususta tesis edilen işlemin uygun olduğu anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, ihale komisyonunca mevzuata aykırı bir şekilde ihalenin sonuçlandırıldığı anlaşılmakla birlikte, Kamu İhale Genel Tebliğinde personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olarak sayılan ihale konusu işin, anılan Tebliğ hükümlerine aykırı bir şekilde, “1 M3 suyun okuma bedeli” üzerinden ihale edildiği görülmektedir. Söz konusu ihalede, ana gider kalemi “işçilik” olmasına karşın birim fiyat teklif cetvelinde işçiliğe satır açılmadığı, sadece “1 m3 suyun okuma bedeli” adıyla bir iş kalemi belirlenerek tekliflerin 1 m3 suyun okuma bedeli üzerinden alınarak ihalenin sonuçlandırıldığı görülmektedir.
Başvuruya konu ihalede, iş kalemi olarak “1 m3 suyun okuma bedeli” belirlenmesinin, gerek ihale sürecinde gerekse işin yürütülmesi sırasında beraberinde birçok sorunu getireceği muhakkaktır. Aynı apartmanın aynı katında yer alan iki bağımsız bölümün su tüketimi varsayımsal olarak 5 ve 10 m3 olduğu dikkate alındığında, idarece 5 m3 su tüketen daireye karşılık yükleniciye 5*(1 m3 su okuma için teklif edilen bedel) TL’lik bedel ödeneceği, 10 m3 su tüketen daireye karşılık yükleniciye 10* (1 m3 su okuma için teklif edilen bedel) TL’lik bedel ödeneceği, dolayısıyla her iki sayaç okuması için harcanan “emek, sermaye, zaman” aynı olmasına karşın, 10 m3 su harcayan dairenin sayaç okumasına karşılık ödeyeceği bedelin, 5 m3 su tüketen dairenin sayaç okumasına karşılık ödeyeceği bedelden iki kat fazla olacağı ve bu şekildeki bir fazla ödemenin herhangi bir dayanağı olmadığı gibi rasyonel bir açıklamasının bulunmadığı açıktır. Bununla birlikte, herhangi bir ayda şehirde tüketilen toplam suyun gerek kaçak su kullanımının artması ya da başka bir sebeple sonraki aylarda azalması durumunda, yüklenici tarafından her iki aylarda harcanan “emek, sermaye ve zaman” aynı olmasına karşın ödenecek bedelin daha az olacağı ve bu durumun da yüklenicinin zararına olacağı aşikârdır. Dolayısıyla, idarece kamu ihale mevzuatına aykırı olarak “1 m3 suyun okuma” bedeli üzerinden çıkılan şikayete konu ihalenin gerek dayanağı bulunmayan bir ödemeye yol açabileceği hususu ile gerekse sayaç okuma periyodundaki ortalama su tüketiminin azalması durumunun yüklenicinin aleyhine bir sonuç doğurması hususu bir arada değerlendirildiğinde ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince, ihalenin iptaline,
Oyçokluğu ile karar verildi.
Karşı Oy:
KARŞI OY
4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinde Kurumun itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceleyeceği hüküm altına alınmıştır.
Bahse konu ihalede, ilana veya ihale dokümanına süresinde şikayet başvurusu yapılmadığından, doküman kesinleşmiş ve idare tarafından da kesinleşen ihale dokümanına göre teklifler değerlendirilmiştir.
Başvuruya konu ihalede, iş kalemi olarak “1 m3 suyun okuma bedeli” belirlenmesinin, gerek ihale sürecinde gerekse işin yürütülmesi sırasında beraberinde birçok sorunu getireceği gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verilmiş olmakla birlikte, bu hususun başvuru sahibi tarafından iddia konusu edilmediği açıktır.
Kanunda belirtilen şikayet süreleri içinde, ihalenin iptal edilmesine gerekçe olarak gösterilen hususa ilişkin olarak, idareye yöneltilen herhangi bir başvuru bulunmadığı göz önüne alındığında, mevcut ihale dokümanına göre tekliflerin değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılması gerektiği kanaatindeyim.
Açıklanan nedenlerle, Kurul Çoğunluğunun “ihalenin iptaline” kararına katılmıyorum.
Kazım ÖZKAN Kurul Üyesi KARŞI OY
İtirazen şikayete konu olan ihale Kurul tarafından, iş kaleminin “1m3 suyun okuma bedeli” olarak belirlenmesinin kamu zararına veya isteklinin zararına yol açabileceği gerekçesi ile ihalenin iptaline karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının, kendi teklifinin aşırı düşük olması ve bir belgeyi teklifi kapsamında sunmamış olması gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde olduğu, dolayısıyla ihalenin iptaline dayanak gösterilen hususun iddia konusu edilmemiş olduğu belirlenmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56 ncı maddesi gereğince, Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihale edilip edilmediği açılarından inceleyebildiğinden, ihalenin iptaline dayanak gösterilen hususun Kurum tarafından incelenemeyeceği değerlendirilmektedir.
Ayrıca, Belediyenin hizmet verdiği alanda kaç adet su abonesi olduğu ve bu abonelerin aylık ortalama su tüketimlerinin ne kadar olduğu bilenebileceğine göre, iş kaleminin “1m3 suyun okuma bedeli” olarak belirlenmesinin kamu zararına veya isteklinin zararına yol açabileceği gerekçesinin de yerinde olmadığı, bu iş kalemi ile de sağlıklı bir teklif fiyatı oluşturulabileceği ve uygulamada da herhangi bir problem çıkmayacağı düşünülmektedir.
Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliğinin 78 inci maddesinde, ihale konusu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet olarak sayıldığı, aynı maddenin devamında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet ihalelerinde teklif fiyata dâhil masrafların nasıl düzenleneceğinin ayrıntılı bir şekilde açıklandığı, anılan Tebliğin “Hizmet alım ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti altındaki tekliflerin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak reddedileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, ihale komisyonunca Kamu İhale Genel Tebliğinin 79 uncu maddesine uygun olarak başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük sorgulamasına tabi tutularak değerlendirme dışı bırakılması gerekmekte iken, anılan komisyonca ihalenin mevzuata aykırı bir şekilde başvuru sahibi üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Bu bakımdan, başvuru sahibinin iddiasına ilişkin olarak yapılan tespitler doğrultusunda düzeltici işlem tesis edilmesinin uygun olacağı görüşüyle, ihalenin iptali yönündeki görüşe katılmamaktayım.
Dr.Hasan GÜL Başkan
