Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
Yaklaşık maliyeti 599.760,00 TL olan ihalede, firmalarınca 404.448,00TL, diğer isteklilerin ise 317.125,00TL, 319.875,00 TL ve 331.550,00 TL teklif verdiği,
Firmalarının özel sözleşmeleri gereği akaryakıtı daha düşük bedelle temin etmesine rağmen 353.675,72 TL gider hesaplanarak toplam 404.448,00 TL teklif verildiği,
Diğer isteklilerin teklif bedellerinin gideri bile karşılamasının mümkün olmadığı, bu nedenle hizmetin istenilen kalitede yerine getirilemeyeceği,
Yaklaşık maliyete en yakın teklifin firmalarına ait olduğu dikkate alınarak ihalenin firmaları üzerine bırakılması gerektiği,
İddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İncelenen ihalede 10.11.2009 tarihli ihale komisyon kararından, ihale komisyonunca geçerli teklif olarak belirlenen dört isteklinin tamamından 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi çerçevesinde teklif bileşenlerinin maliyetine ilişkin açıklama istenildiği;
Üç isteklinin teklif bileşenlerinin maliyetlerine ilişkin açıklamalarını idarece belirlenen süre içerisinde idareye sunduğu, en düşük teklifi veren Hasari Doğan Otobüs İşletmesi ticari unvanıyla faaliyet gösteren isteklinin açıklama sunmaması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı,
Diğer isteklilerce yapılan açıklamaların yeterli görülerek teklif bileşenlerinin maliyetlerine ilişkin açıklama yapan isteklilerden en düşük fiyatı teklif eden isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, ikinci isteklinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
anlaşılmıştır.
İdarece isteklilerden teklif bileşenlerine ilişkin açıklama istenirken, 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca önemli görülen maliyet bileşenlerinin belirtilmesi gerekmektedir.
İdarece, 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesine istinaden 07.12.2009 tarihli ve 742 sayılı yazı ile isteklilerden tekliflerinin “ayrıntılı bileşenlerin olduğu açıklamayı içeren” cevaplarının belirtilen tarihte idareye sunulması istenildiği, ancak anılan yazıda teklifin önemli bileşenlerine ilişkin açıklamalarında yer verilmesi gereken hususlara ilişkin bir belirleme yapılmadığı tespit edilmiştir.
İncelenen ihalede, isteklilerce yapılan açıklamalarda öngörülen maliyet bedellerinin:
a) İhale üzerinde bırakılan Ünal Turizm Ltd. Şti.;
| Gider açıklaması |
TL |
| Personel Gideri (11 kişi x 12 ay) |
111.875,28 |
| Yakıt Gideri |
155.720,00 |
| Bakım Gideri45+1 kişilik 8 aracın bakımı 350 TL/adet ve 26+1 kişilik 300 TL/adet birim fiyatla sözleşme sürecinde dörder adet bakım için toplam |
14.800,00 |
|
37.479,72 |
| TOPLAM |
319.875,00 |
b) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Mehmet Çetiner;
| Gider açıklaması |
TL |
| Personel Gideri (11 kişi x 12 ay) |
114.478,32 |
| Yakıt Gideri |
94.774,68 |
| Araç kira ve yıpranma, bakım vergi, kar vd. |
122.390,00 |
| TOPLAM |
331.643,00 |
c) Şikayetçi;
| Gider açıklaması: |
TL |
| 45 Kişilik8 araç |
26 kişilik,3 araç |
Toplam |
| Personel Gideri |
83.598,72 |
31.349,52 |
114.948,24 |
| Trafik ve Koltuk Sigorta gideri |
15.304,00 |
4.776,00 |
20.080 |
| Bandrol |
12.624,00 |
4.260,00 |
16.884 |
| Yakıt-45 kişilik araçlar;0,5 Lt/km; ort:50 km/gün.araç, 264 gün/yıl
-26 kişilik araçlar: 0,3lt/km, ort:42 km/gün, 264 gün/yıl) |
92.125,44 |
21.764,16 |
113.889,60 |
| Bakım: yılda üçer defa 208,00TL/bakım-45 kişilik araçlar: 624,00x 8 araç
-26 kişilik araçlar: 624,00x 3 araç) |
4.992,00 |
1.872,00 |
6.864,00 |
| Muayene bedeli (165,20x8) |
1.321.60 |
495,60 |
1.817,20 |
| Amortisman bedeli (bir aracın kasko bedeli üzerinden aylık)-45 kişilik araçlar: 509,05 TLx8 araç
-26 kişilik araçlar: 842,33,00x 3 araç |
48.868,80 |
30.323,88 |
79.192,68 |
| TOPLAM |
258.834,56 |
94.841,16 |
353.675,72 |
şeklinde olduğu tespit edilmiştir.
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden, ihale konusu hizmetin şoför dahil, 45 kişilik 8 araç ve 26 kişilik 3 araç olmak üzere toplam 11 araç ile personel taşıma işi olduğu, istisnai haller dışında resmi tatil günlerinde çalışma yaptırılmayacağı, her aracın bir günde mutad olarak şehir merkezi-kampus ve kampus-şehir merkezi olmak üzere teknik şartnamede belirtilen güzergahta günlük bir sefer yapacağı anlaşılmaktadır.
İdarenin ihale konusu hizmetin maliyet bileşenlerine ilişkin açıklama istek yazısında, isteklilerce açıklanması istenilen önemli bileşenler belirlenmemiş ise de ihale konusu hizmette personel, yakıt, araç bakım giderleri ile amortisman/kira bedelinin önemli maliyet bileşeni olarak ele alınmasının kabul edilebilir bir yaklaşım olduğu değerlendirilmektedir.
Diğer yandan, isteklinin sözleşmenin ifasında kendi malı araçları kullanacaksa amortisman bedeline, araç kiralamak suretiyle gerçekleştirilecekse kira bedeline ilişkin geçerli kabul edilebilecek şekilde sözleşme/proforma fatura vb. belgelerin mevzuatta öngörülen usule göre sunulması gerekmektedir.
Ancak, teknik şartnamenin B.1 inci maddesinde, sözleşmenin yürütülmesi sürecinde kullanılması öngörülen araçlardan 8 adet 45 kişilik otobüsün en az 1995 model, 3 adet midibüsün de en az 2003 model olacağı belirtildiğinden, incelenen ihalede amortisman giderinin önemli maliyet bileşenleri arasında öngörülmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sözleşmenin ifasında kullanılacak araçların, bandrol, sigorta, periyodik muayene vb. giderlerinin de sözleşme süresi içerisinde yükleniciye maliyet teşkil edeceği kabul edilmekle birlikte; ihale dokümanında ihale konusu hizmette çalıştırılacak araçların servis saatleri dışında veya çalışılmayan günlerde başka hizmetlerde kullanılmasını sınırlayan bir düzenlemeye rastlanılmadığından araçların gün içerisinde veya ihale konusu hizmet dışında başka işlerde de kullanılmasının mümkün olduğu; bu durum dikkate alındığında bahse konu giderlerin, münhasıran ihale konusu hizmetten kaynaklanan giderler gibi ihale konusu hizmetin maliyet bileşenleri içerisinde tam olarak gösterilmesinin gerekli olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu bağlamda, isteklilerce yapılan açıklamalar incelendiğinde:
a) Personel gideri yönünden;
Teklif bileşenlerine ilişkin açıklama istenilen üç isteklinin de öngördüğü işçilik maliyetinin ihale tarihi itibariyle yürürlükte olan brüt asgari ücret esas alınarak hesaplanan işverene maliyetini karşılayacak düzeyde olduğu anlaşılmıştır.
b) Yakıt maliyeti yönünden;
En düşük teklif sahibi isteklinin günlük ortalama yakıt tüketim miktarı için, 26 kişilik araçlarda 15 lt/gün.araç x 3 araç= 45 lt., 45 kişilik araçlarda ise 23 lt./gün.araç x 8 araç = 184 lt. olmak üzere toplam 229 lt/gün yakıt sarfiyatı öngörüldüğü, sözleşme süresi içerisinde 250 sefer(gün) taşıma yapılacağından hareketle toplam yakıt sarfiyatının 57.250 lt. belirlendiği;
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin bir araç için toplam 12 lt./gün olmak üzere toplam 132 lt/gün.araç ve 263 sefer (gün) için yakıt sarfiyatının toplam 34.716 lt. belirlendiği,
Şikayetçi tarafından ise günlük ortalama yakıt tüketim miktarı için, 26 kişilik araçlarda 12,6 lt./gün.araç x 3 araç=37,80 lt/gün, 45 kişilik araçlarda ise 20 lt./gün.araç x 8 araç = 160 lt. olmak üzere toplam 197 lt/gün yakıt sarfiyatı öngörüldüğü, sözleşme süresi içerisinde 12 ay x 22 gün/ay hesabıyla 264 gün çalışılacağından hareketle toplam 52.008 lt yakıt sarfiyatı öngörüldüğü,
belirlenmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin ihale tarihi itibariyle Adıyaman ilinde perakende satış fiyatı olan 2,72 TL/lt’yi baz alarak toplam 155.720,00 TL maliyet öngördüğü belirlenmiştir.
İsteklilerce teklif edilen birim fiyatların öngörülen maliyetleri karşılayıp karşılamadığı yönünden yapılan değerlendirmede yakıt maliyetine esas fiyatlarda KDV dahil fiyatın esas alınmasının toplam bedelin açıklanabilmesinde istekli lehine değer oluşturacağı açıktır.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin yakıt maliyeti hesabında KDV dahil birim fiyat yerine KDV hariç birim fiyatı baz alması halinde yakıt bedeli için 155.720,00 TL yerine yaklaşık (155.720/1,18 ile KDV tutarı ayrıldığında) 131.966,10 TL öngörmesi gerektiği, ancak bu durumun ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin aşırı düşük olup olmadığına teklif değerlendirmesinde istekli lehine sonuç doğuracağı,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin günlük bazda öngördüğü yakıt miktarının diğer isteklilere (229 lt ve 197 lt.) göre daha düşük 132 lt. olduğu görülmüş olup teklif maliyetlerine ilişkin açıklaması incelendiğinde, yakıt tüketimi hesabının 11 aracın toplam 426 km. yol kat edeceği kabulüyle yapıldığı, oysa 11 aracın kat edeceği toplam mesafe hesabında 2 ve 3 üncü sırada yer alan 27 ve 23 km. mesafeli hatlarda ikişer adet araç olmasına rağmen birer adet aracın taşıma mesafesinin toplam taşıma mesafesine dahil edilerek toplam 100 km. daha düşük taşıma mesafesine göre yakıt tüketimi hesaplandığı,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin günlük taşıma mesafesindeki hesap hatasının kendi kabullerine göre hesaplanan toplam tüketim miktarına etkisinin, orantı kurularak hesabı yapıldığında 526/426 x132 = 162,99 lt. yakıt tüketimi öngörmesi gerektiği, diğer yandan yakıt maliyeti için KDV dahil birim fiyat (Şanlıurfa pompa satış fiyatı 2,73 TL/lt) yerine KDV hariç birim fiyatın esas alınması gerektiği, öte yandan, anılan isteklinin çalışılacak gün sayısını 250 gün yerine 263 gün olarak belirlediği, oysa ihale dokümanına göre çalışılmayacak günler (hafta sonu ve genel tatil günleri) dikkate alındığında çalışılacak gün sayısının 250 gün alınması gerektiği; adı geçen isteklinin 1 km mesafe için kendi öngördüğü akaryakıt tüketim miktarı baz alınarak bu tespitler çerçevesinde hesap yapıldığında akaryakıt gideri olarak 94.774,68 TL yerine 94.531,83 TL (242,85 TL düşük) öngörmesi gerektiği,
anlaşılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin, yakıt tüketimi/maliyeti hesabında yapılan hata sonucu maliyetin toplamda 242,85 TL yüksek hesaplandığı tespit edilmiş olmakla birlikte, bu durumun teklifin aşırı düşük değerlendirmesinde istekli lehine sonuç doğuracağı,
Şikayetçinin ise, sözleşme süresi içerisinde 12 ay x 22 gün/ay hesabıyla 264 gün çalışılacağından hareketle toplam 52.008 lt yakıt sarfiyatı öngördüğü, oysa ihale dokümanında yapılan düzenlemelere göre çalışılacak gün sayısının 250 gün olduğunun hesaplanabileceği, diğer yandan şikayetçinin akaryakıtın % 6 tenzilatla temin edileceğine ilişkin bayilik sözleşmesi ibraz ederek KDV hariç birim fiyatını esas aldığı tespit edilmiş olup çalışılacak gün sayısının yüksek belirlenmesinin, teklifin aşırı düşük olup olmadığına ilişkin değerlendirmede istekli lehine sonuç doğuracağı,
değerlendirilmektedir.
Üç isteklinin yakıt sarfiyatı için baz aldıkları miktar ve maliyetler mukayese edildiğinde, günlük bazda en yüksek tüketim miktarı ve toplam maliyetin, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından öngörüldüğü belirlenmiştir.
c) Bakım ve genel giderler yönünden;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, 45+1 kişilik 8 araç için 350 TL/adet birim fiyatla, 26+1 kişilik araç için 300 TL/adet birim fiyatla sözleşme sürecinde dörder adet bakım öngörmek suretiyle bakım gideri maliyetinin 14.800,00 TL belirlendiği; ayrıca 37.479,72 TL’de kar öngörüldüğü,
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi tarafından araç kira ve yıpranma, bakım vergi, kar vd. giderler için 122.390,00 TL öngördüğü,
Şikayetçinin ise, maliyet bileşenlerine ilişkin açıklamasında yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere, yakıt ve personel gideri dışında trafik ve koltuk sigorta gideri, bandrol, amortisman bedeli, bakım bedeli ve amortisman için ayrı ayrı olmak üzere toplam 117.973,88 TL; bakım bedeli için de yılda üçer defa olmak üzere araç başına her bir bakım için 208,00 TL olmak üzere toplam 6.864,00 TL maliyet öngörüldüğü,
belirlenmiştir.
4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü bulunmaktadır.
İncelenen ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen isteklinin teklif bileşenlerinin maliyeti için öngördüğü bedeller ile yüklenici karı vb. giderler için öngördüğü tutarlar birlikte değerlendirildiğinde; her iki isteklinin de sözleşmenin sürdürülebilmesi için yakıt, bakım ve personel gideri gibi temel giderleri karşılayabilecek ölçüde maliyet öngördüğü, ayrıca kar ve genel giderler olarak öngörülen miktar da dikkate alındığında, her iki isteklinin teklif ettiği bedellerin aşırı düşük olmadığına ilişkin olarak alınan ihale komisyon kararında isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi. |
