İtirazen Şikayet Başvurusu
Bu yazımızda; itirazen şikâyet yolunda dikkat edilmesi gereken hususlara da kısaca değinilecek olmakla birlikte öncelikle güncel birtakım gelişmelere ve sorunlara değinmekte yarar görüyoruz: Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak akdedilen sözleşmelerin yürütülmesinden doğan yeni fiyat tespiti anlaşmazlıkları tarafları bağlayacak şekilde fiyatı kesin olarak tespit etmek yetkisi bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu’nun çalışma usul ve esaslarının 13 Mart
2012 tarih ve 28232 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelikle düzenleme altına alındığını ifade etmek isteriz.Bayındırlık ve iskân işleri ile ilgili şartname, tip sözleşme, yıllık rayiç, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tarifleri hazırlamak ve yayımlamak gibi önemli yetkileri bulunan ve diğer anlaşmazlıklar bakımından ise ilgili idarenin talebine istinaden inceleme yapan Yüksek Fen Kurulu kararlarının ihale hukuku ve yargıya taşınan uyuşmazlıklar bakımından yol gösterici olduğu kuşkusuzdur. Yüksek Fen Kurulu’nca belirlenen ve uyulması zorunlu tüm tespit ve analizlerin ise idari yargı denetiminden geçirilmesinin mümkün olduğu kanaatindeyiz.
Fiyat farkı ile ilgili uygulamada sık karşılaşılan sorunlar bakımından ise; her ne kadar 4734 sayılı Kanun döneminde bu sorunların görece azaldığı savunulabilecekse de; yeni uygulamaya göre kullanılan endekslerin grup malzemeler olarak değil de, imalatların yapımında kullanılan çimento, demir, kum-çakıl, akaryakıt, tuğla kiremit vb. malzemelerin idareler ya da KİK tarafında tam bir liste halinde belirlenip sadece bu malzemelerin fiyatlarındaki değişmeleri içeren bir endeksleme yapılarak kullanılmasının daha uygun olabileceği savunulmaktadır [1].
Mevcut durumda ise kamu idareleri fiyat farkı verilmesi gerekli işleri iyi belirleyip ihaleleri ve sonucunda imzalanacak sözleşme hükümlerini çok iyi belirlemelidir. Özellikle ihale komisyonlarının, anahtar teslimi götürü bedel sözleşme yapılacak işlerde yaklaşık maliyetleri iyi hazırlaması, alınan tekliflerin de bu maliyetlere göre incelenmesi, tekliflerde kullanılan malzeme, işçilik, alet ve makine rayiçlerinin günün piyasa şartlarına uygunluğunun iyi değerlendirmesi gerekir. Yükleniciler açısından bakıldığında yüklenicilerin de tekliflerini fiyat farkı verilecek iş veya verilmeyecek iş olarak iki kısım olarak düşünmeleri faydalı olacaktır.
İTİRAZEN ŞİKÂYET BAŞVURUSUNA İLİŞKİN NOTLAR;
— İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir.
— İtirazen şikâyet başvurusunun 4734 sayılı Kanun’un 54. maddesi ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik ve Tebliğ hükümlerine uygun olması gerekmektedir. Aksi hal başvurunun reddi kararı ile sonuçlanmaktadır[2].
— Şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyecektir[3].
— 2008 yılında yapılan değişiklikle Kurum’un şikâyet konuları ile bağlı olmaksızın re’sen inceleme yapma yetkisi kaldırılmış ise de; Kurum incelemesinde eşit muamele ilkesi ayrı bir önemi haiz olup; itiraz edilen işlemin tüm aday ve istekliler bakımından denetimi pek çok kez tekliflerin değerlendirilme dışı bırakılması sonucunu doğurmaktadır[4].
— Kurul kararlarına karşı 60 gün içinde Ankara idare mahkemelerinde dava açılabilmektedir. 4734 sayılı Kanun’a göre açılacak davalar diğer davalara göre öncelikle görülecektir.