Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihale kapsamında kamyona ait K1 yetki belgesinin sunulmasının istenildiği, teklifleri ekinde K1 belgesini sundukları, ancak idarenin kamyonun öz mal şartı olması gerektiği gerekçesiyle tekliflerini değerlendirme dışı bıraktığı, idari şartnamenin 7.5.2. maddesinde geçici ithalle veya finansal kiralama ile edinilmiş makine ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ilk ilan tarihine kadar kirasının ödendiğinin belgelenmesi şartıyla kendi malı sayılacağının belirtildiği, kiralanan kamyonun K1 yetki belgeli ve taşıt kartına sahip olduğu, noter onaylı araç kiralama sözleşmesinin bulunduğu, ilk ilan tarihinden işin bitimine kadar her türlü kullanım hakkının firmalarına ait olduğu, elenmelerine gerekçe gösterilen Karayolları Taşıma Yönetmeliği’nin 8 inci maddesinde K1 yetki belgesinden bahsedilmediği, sundukları kamyonun Türkiye sınırları içerisinde her türlü faaliyette bulunma yetkisine sahip olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İdari şartnamenin 7.1.h maddesinde; “İstekliler 8 adet en az (13+1) kişilik minibüs için D2 yetki belgelerini ve su tankerli kamyon için K1 yetki belgesini teklif zarfları içerisinde sunmak zorundadırlar.”düzenlemesine,
7.5.2 maddesinde; “İhale konusu hizmet için kullanılacak minibüs cinsi araç; En az (13+1) kişilik, imal yılı 2010 veya daha yukarı olacaktır. Taşıtların motor güçleri en az 120 BG olacaktır. Motor hacmi en az 2100 cc olacaktır. Bu durum ” Motorlu Araç Tescil Belgesi’nden kontrol edilecektir.10 tonluk su tankeri için; imal yılı 2010 veya daha yukarı olacaktır. Taşıtların motoru dizel yakıtla çalışan tipte olacaktır.
a) Teklif edilen araçların en az 3 adedi (Minibüs) isteklinin kendi malı olacaktır.
b) Kendi malı olan araçlar ile ilgili bilgi/belgeler: İstekli, kendi malı olan araçlarını; Demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ile veya yeminli mali müşavir raporu ile veya motorlu araç tescil belgesi ve motorlu araç trafik belgesi ile tevsik edecek ve buna ilişkin belgeleri teklifi ile birlikte verecektir.
Geçici İthalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan tarihine kadar olan kiraların ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.
İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.
c) Kendi malı olmayan araçlar ile ilgili bilgi/belgeler: İhale üzerinde kalan istekli, sözleşme imzalamadan önce teknik şartnamede öngörülen özellikleri taşıması kaydıyla işin süresi boyunca araçları kiraladığını gösteren sözleşmelerin aslını veya noter tasdikli suretini İdareye verecektir. Ayrıca, bu sözleşmelerde yer alan “araçların kiralama yapıldığı taraflara” ait imza beyannamesi (gerçek kişi olması durumunda) ve/veya imza sirküleri (tüzel kişi olması durumunda) idareye verilecektir.
Ayrıca, ihale üzerinde kalan istekli sözleşme imzalamadan önce kiralayacağı bu araçlara ait demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağının veya yeminli mali müşavir raporunun veyahut da motorlu araç tescil belgesi ve motorlu araç trafik belgesinin ihale üzerinde kalan istekli tarafından sözleşme imzalanmadan önce idareye verilmesi zorunludur.
NOT: İhale üzerinde kalan istekli tarafından yukarıda (c) bendinde belirtilen belgelerin sözleşme imzalanmadan önce İdareye verilmemesi halinde istekli ihale dışı bırakılarak geçici teminatı gelir kaydedilecektir.”düzenlemesine,
yer verilmiştir.
Başvuru sahibi idari şartnamenin 7.1 h maddesi gereği su tankerli kamyon kalemi için, Amcaoğlu Perol Ürünleri İnş. Teks. Taşıma Gıda Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait K1 yetki belgesini, 72 AY 867 plakalı çekici 72 DY 867 plakalı yarı römork e ait araç ruhsatı ile çekici ile römork e ait taşıt kartını, K1 yetki belgesi sahibi Amcaoğlu Perol Ürünleri İnş. Teks. Taşıma Gıda Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile yaptığı noter onaylı araç kiralama sözleşmesini sunmuştur.
Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin;
Yetki belgesi alma zorunluluğunu düzenleyen 5 inci maddesinde; “Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.” hükmü,
Yetki belgesi türlerini düzenleyen 6 ncı maddesinde; “K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
…
a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
…
verilir.”hükmü,
Mevzuata uygun taşımacılık faaliyeti yapılması ve yasakları düzenleyen 8 inci maddesinde; “(1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi esastır. Buna göre:
a) Yapılacak faaliyetin kapsamına uygun bir yetki belgesi alınmadan, muhtevası bu Yönetmelikte belirtilen herhangi bir faaliyette bulunulamaz.
b) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette bulunamazlar.
c) Taşıt belgesine kaydedilmeyen taşıtlar, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde kullanılamaz.
ç) Bir yetki belgesi sahibinin taşıt belgesine sözleşmeli olarak kayıtlı taşıtların sahipleri kendi nam ve hesabına taşıma yapamaz ve gönderenlere/yolculara taşıma faturası veya taşıma faturası yerine geçen belge düzenleyemezler.
…”hükmü,
Yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve birleşmeleri düzenleyen 22 nci maddesinde; “(1) Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamaz ve hiçbir şekilde devredilemez.
…”hükmü,
Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılmasını düzenleyen 25 inci maddesinde; “(1) 24 üncü maddedeki şartlara uygun olmak kaydıyla, taşımalarda kullanılacak taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılmasına ilişkin kurallar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
…
b) Eşya ve kargo taşımalarında;
1) C1, C3, K ve P türü yetki belgesi sahipleri yalnız özmal taşıtları,
…
taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.
…
(3) 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde sözleşmeli ticari taşıt olarak değerlendirilir. Bu yolla temin edilen taşıtların, finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren yetki belgesi sahibinin adına kayıt ve tescil edilmesi şarttır. Bunun sağlanamaması veya finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinin uzatılmaması halinde bu taşıt veya taşıtlar yetki belgesi sahibinin taşıt belgesinden re’sen düşülür.”hükmü,
Sözleşmeli taşıtlar için yapılacak sözleşmelerde uyulacak kuralları düzenleyen 27 nci maddesinde; “(1) Taşıt sahipleri ile yetki belgesi sahipleri arasında sözleşmeli taşıtlar için yapılacak olan sözleşmelerin; tarafları ve imzalarını, taraflara verilen yetki ve görevler ile hak ve yükümlülüklerini, mali konuları, sözleşmenin süresini, feshini, düzenleme tarihini ve varsa diğer özel hükümleri ihtiva etmesi şarttır.
(2) Taşıt sahipleri ile yetki belgesi sahipleri arasında sözleşmeli taşıtlar için yapılacak olan sözleşmelerin asgari bedellerinin günün ekonomik şartlarına uygun olması zorunludur. Asgari sözleşme tutarları Bakanlıkça her yılın Aralık ayı içinde belirlenir ve müteakip yılın başından itibaren uygulanır.
(3) Birinci ve ikinci fıkralara uygun olmayan sözleşmeler reddedilir.”hükmü,
Taşıt belgelerine kayıtlı taşıtların kullanılması ve istisnai halleri düzenleyen 30 uncu maddesinde; “(1) Yetki belgesi sahipleri; ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralardaki haller dışında, yapacakları taşımacılık faaliyetlerinde sadece kendi taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarını kullanırlar.
(2) Yetki belgesi sahipleri; arıza, kaza ve benzeri istisnai hallerde yapacakları taşımacılık faaliyetlerinde diğer yetki belgesi sahiplerinin taşıt belgelerinde kayıtlı özmal taşıtları geçici olmak kaydıyla kullanabilirler. Bu durumu en geç yedi iş günü içinde Bakanlığa yazılı olarak bildirmek zorundadırlar.
(3) Pay sahipliği bakımından hisselerinin asgari % 51’i aynı gerçek veya tüzel kişilere ait olan tüzel kişilerin uluslararası eşya taşımacılığı yetki belgelerinin eki taşıt belgelerinde kayıtlı özmal taşıtlar, Bakanlıktan önceden izin alınmak suretiyle bunlar arasında müştereken kullanılabilir.
(4) P2 yetki belgesi sahipleri, yurt içi yerleşim merkezleri arasındaki taşıma işlerinde, M2 ve M3 yetki belgesi sahiplerinin taşıtlarını da kullanabilirler.”hükmü,
yer almaktadır.
Tanımları düzenleyen 4 üncü maddesinde ise;
“ff) Özmal taşıt: Araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
ii) Sözleşmeli taşıt: Yetki belgesi sahibinin noterden yapılmış bir taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak, kendi unvan ve sorumluluğu altında çalıştıracağı başkasına ait taşıtı,
uu) Taşıt belgesi: Yetki belgesi sahibinin kullanacağı taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren, yetki belgesinden ayrı ve yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeyi,
üü) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki belgesi altında çalıştırılabileceğini gösteren belgeyi,
ddd) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında bir faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,”şeklinde tanımlanmıştır.
Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin yukarıda anılan düzenlemelerinde de anlaşılacağı üzere, taşımacılık yapabilmek için Yönetmeliğe uygun belgenin alınması gerekmektedir. Yetki belgesi ise faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca düzenlenen belgedir. İhale konusu iş için uygun belge K1 yetki belgesi olarak belirlenmiştir. K1 yetki belgesi ise ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara verilmektedir. Eşya ve kargo taşımalarında K türü yetki belgesi sahipleri yalnız öz mal taşıtlarını taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabileceklerdir. Öz mal taşıt ise araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı ifade etmektedir. C1, C3, K ve P türü yetki belgesi sahipleri dışındaki yetki belgesi sahipleri, noterden yapılacak taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak başkasına ait araçları faaliyetleri kapsamında kullanabileceklerdir. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Diyarbakır VIII. Bölge Müdürlüğü idarenin talebi üzerine verdiği 20.06.2012 tarihli görüşte de C1, C3, K ve P türü yetki belgesi sahiplerinin yalnız özmal taşıtları taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilecekleri belirtmiştir. Finansal Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtların ise sözleşmeli ticari taşıt olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu yolla temin edilen taşıtların, finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren yetki belgesi sahibinin adına kayıt ve tescil edilmesi de şarttır. Bunun sağlanamaması veya finansal kiralama sözleşmesinin bitim tarihinin uzatılmaması halinde bu taşıt veya taşıtların yetki belgesi sahibinin taşıt belgesinden resen düşülmesi gerekmektedir. Yetki belgelerinin, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamayacağı ve belgenin hiçbir şekilde devredilemeyeceği de açıkça hükme bağlanmıştır. Yetki belgesi sahiplerinin kullanacakları taşıtların niteliğini ve sayısını gösteren yetki belgesinden ayrı ve bu belgenin eki olarak taşıt belgesine, ayrıca taşıtın yalnız bir yetki belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki belgesi altında çalıştırılabileceğini gösteren taşıt kartına sahip olmaları gerekmektedir.
Başvuru sahibi kararın önceki bölümlerinde de açıklandığı üzere, ihalenin su tankeri kalemi için Amcaoğlu Perol Ürünleri İnş. Teks. Taşıma Gıda Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait K1 yetki belgesini, su tankerli kamyona ait taşıt kartı ile araç trafik tescil belgesini ve K1 yetki belgesi sahibi ile noterden yaptığı araç kiralama sözleşmesini sunmuştur. Karayolu Taşıma Yönetmeliği gereği su taşımacılığı faaliyetinde bulunabilmek için uygun belge olan K1 yetki belgesine sahip olunması gerekmektedir. Bu durumda ihaleye sadece K1 yetki belgesine sahip olan istekliler teklif verebileceklerdir. Anılan Yönetmelik hükümleri gereği yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamayacağından ve belge hiçbir şekilde devredilemeyeceğinden başvuru sahibinin belirlenen yeterlik kriterinin tespiti için Amcaoğlu Perol Ürünleri İnş. Teks. Taşıma Gıda Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait K1 yetki belgesini sunması anılan mevzuat hükmüne aykırılık teşkil etmektedir. Başvuru sahibi ile Amcaoğlu Perol Ürünleri İnş. Teks. Taşıma Gıda Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşme ise bir finansal kiralama sözleşmesi değil, araç kiralama sözleşmesidir. Bu kapsamda yapılmış olan bu sözleşmenin başvuru sahibinin iddiasının aksine, idari şartnamenin 7.5.2 nci maddesinde belirtilen finansal kiralama sözleşmesi kapsamında edinilen ve bu nedenle de kendi malı olma koşulu sağlayan hüküm olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Sonuç olarak idarenin başvuru sahibinin teklifini değerlendirme dışı bırakmasında ihale mevzuatına aykırılık bulunmamıştır. Bu nedenle başvuru sahibinin şikâyeti uygun bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Esasta
Oybirliği, usulde oyçokluğu ile karar verildi.
Mahmut GÜRSES
Başkan |
|
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi |
Mehmet Zeki ADLI
Kurul Üyesi |
Hasan KOCAGÖZ
Kurul Üyesi |
|
Hamdi GÜLEÇ
Kurul Üyesi |
Mehmet AKSOY
Kurul Üyesi |
|
|
|
|
|
|