“1. Hüküm gerekçelidir.
2. Hükümde, ona katılan yargıçların adları belirtilir.“
Görüldüğü gibi, Uluslararası Adalet Divanı’nın kararlarının da gerekçeli olması aranmaktadır. Her ne kadar üst mahkeme durumunda olmasalar da, BM ve AB gibi milletlerarası toplulukların mahkemelerinin kararlarında gerekçe hususu belirtilmişse, bunlara üye olan ülkeler mahkemelerinin de kararlarının da gerekçeli olması beklenir.
Yukarıda zikredilen andlaşma ve sözleşmeler ve Anayasanın 90‘ncı maddesi hükümleri uyarınca, iç hukukumuzda aranmamış olsa bile, mahkemelerin kararlarının gerekçeli olması gerekeceği açıktır..
C. KANUNLAR GEREĞİ
Aşağıda ayrıntılı olarak açıklanacağı gibi, muhakeme hukukuyla ilgili bütün kanunlarda mahkeme kararlarının gerekçeli olması aranmıştır.
1602 sayılı AYİM Kanununun 52, 58,59,62 ve 79 ncu maddelerinde gerekçeden bahsedilmektedir. “Dosya dışı inceleme “ başlıklı 52 nci maddenin 3 ncü fıkrasında “…Ancak, istenen bilgi ve belgeler Türkiye Cumhuriyetinin güvenliğine ve yüksek menfaatlerine veya Türkiye Cumhuriyetinin güvenliği ve yüksek menfaatleri ile birlikte yabancı devletlere de ilişkin ise, Başbakan, Genelkurmay Başkanı veya ilgili Bakan gerekçesini bildirmek suretiyle, söz konusu bilgi ve belgeleri vermeyebilir. “ hükmü yer almaktadır. Kanun burada idareye de gerekçe bildirme yükümlülüğü yüklemiştir
“Delillerin tespiti” başlıklı 58 nci maddede de , “…Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde görüşülmekte olan bir dava sebebiyle idari işlemin dayanağını teşkil eden tüzüğün ilgili hükümlerinin kanuna aykırılığı görülür veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddiliği kanısına varılırsa mahkeme;
a) Dava sebebi ile uygulanacak tüzük hükümlerini kanuna aykırı görürse bu yoldaki gerekçeli kararı veya,
b) Taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırsa, tarafların bu konudaki iddia ve savunmalarını ve kendisini bu kanıya götüren görüşünü açıklayan kararı,
Dosya muhtevasını mahkemece bu konu ile ilgili görülen tasdikli suretleri ile birlikte Danıştay Başkanlığına gönderir. Danıştay Dava Daireleri Kurulunun bu konuda vereceği karara kadar davayı geri bırakır. …” hükmü yer almaktadır. Bu hükümden sadece nihai kararların değil , usule ilişkin ara kararların da gerekçeli olacağı anlaşılmaktadır. Kararlarda bulunacak hususlar ise AYİM Kanunun 59 ncu maddesinde yer almaktadır. Buna göre kararlarda aşağıdaki hususlar bulunmak zorundadır;
a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları yahut unvanları ve adresleri;
b) Davacının ileri sürdüğü maddi vakıaların dayandığı hukuki sebeplerin özeti ve isteğinin sonucu ile davalının savunmasının özeti;
