Yemek Alımı İhalelerinde Ödeme Şekli

İhale dokümanında toplam yemek miktarının belirlendiği ve yaklaşık maliyetin de idarece bu miktar üzerinden hesaplandığı, istekliler tarafından tekliflerin idarece ihale dokümanında belirlenen öğün miktarlarına göre oluşturulması gerektiği,

Sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yemek yiyecek kişi sayısının değişebileceği, bu nedenle dağıtımı yapılan yemek sayısı üzerinden ödeme yapılmasına ilişkin şartname düzenlemesinde isabetsizlik bulunmadığı,

İhale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacirlerin bu hususları göz önünde bulundurarak tekliflerini hazırlayabilecekleri hakkında.

Danıştay 13. Dairesi’nin 13.**.2023 tarih ve E:2023/8**2, K:2023/1***1 sayılı kararında:

“… Davacının itirazen şikâyet başvurusunda yer alan "İdari Şartname’nin 48.5. maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 36.5. maddesinde faturalandırmanın günlük yemek yiyen ve turnikeli elektronik kartlı sistemden elde edilen sayılara göre belirleneceğinin düzenlendiği, anılan düzenlemeler uyarınca yemek sayılarının idare tarafından belirleneceği, yüklenicinin belirlenen yemek sayılarına göre depolardan malzeme çıkararak yemek üretimi yapacağı, ancak idarece sadece yenilen yemek kadar ödeme yapılacağı, bu şekilde yapılacak ödemenin yüklenici yönünden külfete ve taraflar arasında ihtilaflara yol açacağı" şeklindeki 2. iddiasının incelenmesinden;

Aktarılan kurallardan, ihale konusu iş süresince normal akşam yemeği 52.200, fen lisesi öğle yemeği 48.750, fen lisesi akşam yemeği 50.000, gündüz bakım evi öğle yemeği 13.000, light yemek 9.100, vejetaryen yemek 17.400, açık büfe kahvaltı 41.000, gündüz bakım evi kahvaltı 25.000, yemek kumanyası 29.300, kahvaltı kumanya 18.300, sandviç kumanya 21.300, fen lisesi ara öğün 50.100, gündüz bakım evi ara öğün 25.000, özel gün menüsü 39.850 adet olmak üzere toplam 1.084.800 adet yemek dağıtımının yapılacağı, idarece ödemeye esas teşkil edecek yemek adedinin mevcut olan turnikeli elektronik sistem verilerine göre, elektronik kartlı sistem bulunmayan enstitülerde ise yine idare tarafından düzenlenecek olan yemek fişi sayısına göre belirleneceği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, ihale dokümanında toplam yemek miktarının belirlendiği ve yaklaşık maliyetin de idarece bu miktar üzerinden hesaplandığı, istekliler tarafından tekliflerin idarece ihale dokümanında belirlenen öğün miktarlarına göre oluşturulacağı, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında ise yemek yiyecek kişi sayısının değişebileceği, bu nedenle dağıtımı yapılan yemek sayısı üzerinden ödeme yapılacağı düzenlenmiştir. İdarece belirlenecek sayıya göre ödeme yapılmasının, tüketilmeyen yemekler bakımından idarenin faydalanmadığı hizmetin bedelini ödemesine neden olacağı ve bu durumun kamu zararına sebebiyet verebileceği, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacirlerin bu hususları göz önünde bulundurarak tekliflerini hazırlayabilecekleri anlaşıldığından, davacı şirketin itirazen şikâyet başvurusunda yer alan 2. iddiası yönünden başvurunun reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Davacının itirazen şikâyet başvurusunda yer alan "İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (ı) fıkrasında ihale tarih ve saati itibariyle aktif/ geçerli olan Gıda Üretim İzni Belgesi (İşletme Kayıt Belgesi)'nin verilmesinin zorunlu tutulduğu, ancak ihale konusu işin malzemeli yemek pişirme ve dağıtım hizmeti olduğu, ihaleye katılan isteklilerin yemek üretimi, üretilen yemeğin dağıtımı ve sunumu işi ile iştigal ediyor olması gerektiği, idarece istenen işletme kayıt belgesi’nin yeterince açık olmadığı, İşletme Kayıt Belgesinin Faaliyet konusunun belirlenmemesinin faaliyet konusu gıda olan fakat yemek üretimi yapmayan tüm isteklilerin işletme kayıt belgelerinin kabul edilmesi durumunu ortaya çıkaracağı" şeklindeki 3. iddiasının incelenmesinden;

Aktarılan kurallardan, idareye şikâyet süresinin, ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren 4734 sayılı Kanun’un 21. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hâllerde on gün olduğu, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için şikâyet başvuru süresinin dokümanın satın alındığı / EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, ihale dokümanının ilana yansıyan hükümleri için ise ilk ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı anlaşılmaktadır.

Ayrıca, isteklilerce ihale tarih ve saatinde geçerli olan Gıda Üretim İzin Belgesi’nin(İşletme Kayıt Belgesi) beyan edilmesinin gerektiği, söz konusu Gıda Üretim İzin Belgesi’ne(İşletme Kayıt Belgesi) ilişkin olarak belirli bir faaliyet konusunun düzenlenmediği anlaşılmaktadır. İddiaya konu İdari Şartname’nin 7.1. maddesinin (ı) bendinin 11/10/2022tarihinde yayımlanan İhale İlanı'nın 4.1.1.3. maddesiyle aynı minvalde olduğu görülmektedir. Bu durumda, mezkûr iddianın farkına varılmış olması gereken tarihin, ihalenin ilan tarihi olan 11/10/2022 tarihi olduğu, söz konusu iddianın en geç ilan tarihini izleyen günden itibaren 10 gün içinde (21/10/2022 tarihine kadar)yapılacakşikâyetbaşvurusundadilegetirilmesigerekirken,17/11/2022tarihindeşikâyetbaşvurusundabulunulduğuanlaşıldığından, davacı şirketin itirazen şikâyet başvurusunda yer alan 3. iddiasının süre yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, 2. ve 3. iddia yönünden dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.”

Şeklindeki gerekçelerle mahkeme kararının bozulmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.