İtirazen Şikâyet Başvurusundan Sonra İhalenin İptal Edilmesi
İtirazen Şikâyet Başvurusundan Sonra İhalenin İptal Edilmesi Halinde Başvuru Hakkında İnceleme Yapılır mı?
Kurum tarafından ihalenin iptal edildiği gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilemeyeceği- Kamu İhale Kurulunun hangi hallerde hangi kararları alacağının Kanun ile tahdidi bir biçimde sayıldığı, bunlar arasında karar verilmesine yer olmadığı şeklinde bir karar türüne yer verilmediği,
Kuruma yapılan başvurunun, ihalenin iptal edildiği, ihaleye ilişkin bir süreç kalmadığı ve davacı şirket tarafından yapılan başvurunun ihalenin iptali işlemine karşı olmadığı gerekçesiyle itirazen şikâyet başvurusunun esasına yönelik inceleme yapılmaksızın başvuru hakkında karar verilmesine gerek bulunmadığı yönünde karar verilmesine ilişkin Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı hakkında.
Ankara 2. İdare Mahkemesinin 18.07.2022 tarihli kararı:
“…Dava dosyasının incelenmesinden, Eskişehir İl Emniyet Müdürlüğü tarafından 10.02.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “527 Adet Taşıtın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçelerinin Yapılması” ihalesine ilişkin olarak davacı şirket tarafından 03.03.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.03.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, davacı şirket tarafından 16.03.2022 tarih ve 12916 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.03.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvuruya konu ihaleye ait inceleme süreci devam ederken idarece ihalenin “İhaleye itiraz süresinin uzun olduğu Kamu İhale Kurumu tarafından itiraze şikayetin devam ettiği mevcut araçlarımızın sigorta işlemlerinin acil ve zorunlu yaptırılması gerektiğinden” şeklinde gerekçe ile 11.05.2022 tarihinde iptaline karar verilmesi dolayısıyla dava konusu Kurul kararı ile başvuru konusu ihalenin idarece iptal edildiği, ihalenin iptaline ilişkin işlemin, ihale sürecinde tesis edilen işlemlerin tesis edildiği tarih itibarıyla ortadan kaldıran bir işlem niteliğinde olduğu, söz konusu başvurunun ihalenin iptali işlemine karşı yapılmadığı, ayrıca ihalenin iptali ile birlikte mevcut bir ihale sürecinin de kalmadığı ve ihalede yeni bir ihale komisyonu kararı alınma ihtimalinin bulunmadığı, başvuruya ilişkin olarak karar verilmesine gerek bulunmadığı gerekçeleriyle reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Aktarılan mevzuat hükümlerine göre, Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazen şikâyet başvurularında, Kurumun ancak Kanunda sayılı olarak belirtilen kararları almak suretiyle başvuruları değerlendirebileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bunun yanında özel kişiler arasında veya bu kişiler ile idare arasında ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıkları nihai olarak sonlandırma amacı güden yargılama fonksiyonunun ön şartı kabul edilen hak arama hürriyeti, Anayasa'nın temel haklar ve özgürlükler bölümünde düzenlenmiş ve bu hakkın ilk şartı olan yargı mercilerine başvurabilme hakkı kurala bağlanmış olup; bunun doğal bir sonucu olarak, kişilerin yargı organları önünde iddia, savunma ve adil yargılanma hakkına sahip oldukları kuşkusuzdur.
Hak arama hürriyeti, devredilemeyen, vazgeçilemeyen temel hak ve hürriyetler arasında olmasının yanında, kişilerin diğer temel hak ve hürriyetlerinin korunmasının bir teminatı ve usuli güvencesidir. Hak arama hürriyeti, kişilerin sahip oldukları tabii ve pozitif hakların ihlâli durumunda, bu ihlâli sonlandırma veya menfi etkilerini ortadan kaldırma işlevini görmekte ve mahkemeye ulaşma hakkı olarak da tanımlanmaktadır. Yasama ve yürütme organları, idare makamları ve diğer kuruluş ve kişiler gibi temel hukuk kurallarıyla bağlı olan yargı organları, davaya konu edilen uyuşmazlıkları çözerek bireylerin bu haklarını koruma ve kullanmalarını sağlamakla görevlidirler.
Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen düzenlemeleri uyarınca, Kamu İhale Kurulunun, ihale işlem ve kararlarını mevzuata uygunluk açısından inceleyerek, anılan Kanun'un 54. maddesinde belirtilen hallerde belirtilen kararlardan birini almakla yükümlü bulunduğu; itirazen şikâyet başvuruları üzerine Kamu İhale Kurulunun hangi hallerde hangi kararları alacağının Kanun ile tahdidi bir biçimde sayıldığı, bunlar arasında karar verilmesine yer olmadığı şeklinde bir karar türüne yer verilmediği dikkate alındığında, davacı şirket tarafından Kuruma yapılan başvurunun, ihalenin iptal edildiği, ihaleye ilişkin bir süreç kalmadığı ve davacı şirket tarafından yapılan başvurunun ihalenin iptali işlemine karşı olmadığı gerekçesiyle itirazen şikayet başvurusunun esasına yönelik inceleme yapılmaksızın başvuru hakkında karar verilmesine gerek bulunmadığı yönünde karar verilmesine ilişkin Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Nitekim Danıştay 13. Dairesinin 11/09/2018 tarihli E.2018/2142, K.2018/2381 sayılı ilk derece mahkemesinin kararının onanmasına ilişkin kararı da bu yöndedir…”
* Yargı mercileri tarafından verilen kararlar yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine ve olayın özelliklerine göre verilen kararlar olup; kararların emsal karar olarak uygulanıp uygulanmayacağı her somut olay özelinde ayrıca değerlendirilmelidir. Kapsamlı değerlendirme ve benzer içtihat örnekleri için ilgili departmanımız ile iletişime geçiniz.
