Yeterlik Kriteri Olarak Belirtilmeyen Belgelerin Sözleşme Aşamasında İstenmesi

İhalede yeterlik kriteri olarak belirlenen belgeler ile sözleşmenin sunulması esnasında sunulması gereken belgelerin farklılık göstermesinin çelişki olarak yorumlanamayacağı,

Yeterlik kriteri olarak belirtilmeyen belgelerin sözleşme aşamasında istenemeyeceği ileri sürülmüş ise de, sözleşme kapsamında kullanılabilecek mutfağın ihalenin sonuçlanmasından sonra, başka bir anlatımla ihale uhdesinde kalan firma belirlendikten sonra bilinebileceği dikkate alındığında, söz konusu düzenlemede kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı hakkında.

Danıştay 13. Dairesinin 29.12.2022 tarihli kararı; 

“…Temyize konu İdare Mahkemesi kararının, itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararının 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 16, 17, 19, 22, 23, 24 ve 25. iddialar ile 18. iddianın bir kısmı yönünden davanın reddine dair kısmında hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.

… Mahkeme kararının 1. iddia bakımından dava konusu işlemin iptaline yönelik kısmına gelince;

…Öte yandan, itiraza konu edilen düzenlemede, ihale konusu işte çalıştırılacak personele, yol giderleri olarak nakdi bir ödeme yapılamayacağı, bunun yerine toplam 52 geçiş hakkına sahip İstanbul Kart verileceğinin düzenlendiği dikkate alındığında, 4736 sayılı Kanun uyarınca İstanbul ili içerisinde toplu taşımadan ücretsiz yararlanma hakkına sahip olan engelli işçiler açısından ayni yol yardımından yararlandırılmayacakları yönündeki düzenlemenin hâlihazırda toplu taşıma araçlarından ücretsiz yararlanmaları nedeniyle mevzuata aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmaktadır.

Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun 1. iddia yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısmının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

 … Mahkeme kararının 2. iddia bakımından dava konusu işlemin iptaline yönelik kısmına gelince;

…İhale dokümanı incelendiğinde, şoförlerin yemek dağıtımı işinde istihdam edileceği, yemek dağıtımının aksamaması için gerekli tedbirleri alma yükümlülüğünün yükleniciye ait olduğu, bu kapsamda ilave masraf ve giderlerin istekliler tarafından öngörülerek teklif fiyata yansıtılabileceği, ek personel çalıştırma ihtiyacının ortaya çıkması hâlinde ise, iş artışı yapılarak oluşacak fiyat farkının idarece ödenmesinde ihale dokümanına göre engel bulunmadığı dikkate alındığında, itiraza konu edilen düzenlemenin isteklilerin sağlıklı teklif sunmalarını engelleyici nitelikte olmadığı sonucuna varılmaktadır.

Bununla birlikte, ihale dokümanının itiraza konu edilen düzenlemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı ve Kurul tarafından ihale dokümanı üzerinde gerekli araştırma yapıldığı anlaşıldığından, söz konusu iddianın Kurul tarafından eksik incelendiğinden de bahsedilemeyecektir. Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun 2. iddia yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısmının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

… Mahkeme kararının 4, 10 ve 11. iddia bakımından dava konusu işlemin iptaline yönelik kısmına gelince;

İdari Şartname'nin 25. maddesi incelendiğinde, teklif fiyata dâhil giderlerde ayrıntılı bir biçimde personelin sayı, nitelik ve çalışma sürelerine yer verildiği görülmekte olup isteklilerin tekliflerini oluştururken ihale dokümanını bir bütün hâlinde ele alarak tekliflerini eşit şartlarda ve sağlıklı bir biçimde hazırlamalarına engel bir durum olmadığı anlaşılmaktadır.

Öte yandan, personel sayısının yeterli olup olmadığının takdirinin, ihaleyi ihtiyaçlarına göre en uygun şartlarla gerçekleştirme sorumluluğunda bulunan idareye ait olduğu, yüklenicinin sorumluluğunun ise ihale dokümanı ve sözleşmeye uygun olarak taahhüdünü yerine getirmekten ibaret olduğu dikkate alındığında, isteklilerin tekliflerini idarenin belirlediği şartlar doğrultusunda hazırlamaları gerektiği sonucuna varılmaktadır.

İtiraza konu edilen düzenlemede, idarece ihtiyaçlarına uygun olarak belirlenen personel sayısının idarenin takdir yetkisi çerçevesinde belirlendiği ve söz konusu düzenlemelerde kamu ihale mevzuatının amaçlarına aykırı bir husus bulunmadığı anlaşıldığından, Kurul tarafından eksik inceleme yapıldığından söz edilemez.

Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun 4, 10 ve 11. iddialar yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısımlarının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

…Mahkeme kararının 15. iddia bakımından dava konusu işlemin iptaline yönelik kısmının incelenmesi;

…İdari Şartname, Teknik Şartname ve Sözleşme Tasarısı'nda, asıl yemek menülerinin her ay idarece belirleneceği, iddiaya konu olan düzenlemede ise, Ramazan ayında sunulacak iftar ve sahur yemeklerinin o ay için belirlenmiş olan öğle ve akşam yemekleri esas alınarak belirleneceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla, söz konusu düzenleme ile iftar ve sahur yemekleri için isteklilerin, Teknik Şartname'de belirtilen örnek menüler bağlamında maliyet hesabı yapmalarına imkân tanınmıştır. Bu itibarla, Ramazan ayı içerisinde sunulacak iftar ve sahur menülerinin Teknik Şartname'de belirlenen örnek yemek menüleri esas alınarak teklif fiyata yansıtılmasına imkân tanıdığı anlaşıldığından, itirazen şikâyet başvurusunun 15. iddia yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısmının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

…Mahkeme kararının 18. iddianın bu kısmı bakımından dava konusu işlemin kısmen iptaline yönelik kısmının incelenmesi;

…Söz konusu düzenleme, ihale dokümanı ile bir bütün hâlinde yorumlandığında, diyetisyenler tarafından hazırlanacak yemek listelerinin ihale dokümanında belirlenen gramaj ve miktarlar doğrultusunda belirlenebileceği, isteklilerin tekliflerini sunarken dokümanda belirtilen örnek menü, gramaj ve miktarlar doğrultusunda eşit şartlarda tekliflerini hazırlamalarına engel bir durumun olmadığı, söz konusu düzenlemenin, idare tarafından sözleşmenin uygulanması aşamasında sözleşmede belirtilenler dışında yüklenicilere ek maliyet getirecek tek taraflı değişiklik yapılmasına sebebiyet vermeyeceği sonucuna varılmaktadır.

Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun 18. iddianın bu kısmı yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısmının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

Mahkeme kararının 20. iddia bakımından dava konusu işlemin iptaline yönelik kısmının incelenmesi;

…İdari Şartname'nin 7.5.2. maddesinde, söz konusu belgelerin isteklilerce teklifleri ile birlikte idareye sunulması gerektiği açıkça ifade edildiğinden, söz konusu düzenlemenin ihaleye katılımda aranan yeterlik kriterlerinden olduğunda şüphe bulunmamaktadır. Sözleşme Tasarısı'nın itiraza konu olan maddesinde ise, sözleşmeyi imzalayacak olan yüklenicinin sunması gereken birtakım belgelerin belirtildiği anlaşıldığından, ihalede yeterlik kriteri olarak belirlenen belgeler ile sözleşmenin sunulması esnasında sunulması gereken belgelerin farklılık göstermesinin çelişkiye sebebiyet vermediği açıktır.

Bununla birlikte, davacı şirket tarafından her ne kadar, yeterlik kriteri olarak belirtilmeyen söz konusu belgelerin sözleşme aşamasında istenemeyeceği ileri sürülmüş ise de, sözleşme kapsamında kullanılabilecek mutfağın ihalenin sonuçlanmasından sonra, başka bir anlatımla ihale uhdesinde kalan firma belirlendikten sonra bilinebileceği dikkate alındığında, söz konusu düzenlemede kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.

Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun 20. iddia yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısmının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

…Mahkeme kararının 21. iddia bakımından dava konusu işlemin iptaline yönelik kısmının incelenmesi;

…İhale dokümanı bir bütün olarak incelendiğinde, sunulacak yemeklerin, gramaj, miktar ve çeşitlerinin idarece açıkça belirtildiği, basiretli birer tacir olmaları beklenen isteklilerce, tekliflerin hazırlanması aşamasında idarece yapılan düzenlemeler dikkate alınarak eşit şartlarda teklif sunmalarına engel bir durumun söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır.

İtiraza konu edilen ve diyetisyen veya idarece diyet ara öğün çeşidi ile kap sayısında değişiklik yapılabileceği yönündeki düzenlemede, hastanelerde diyet yemek ihtiyacı bulunan hasta sayısının her zaman aynı olması beklenemeyeceğinden bu düzenlemenin idarenin ihtiyaçlarına uygun olarak sözleşme konusu işin ifa edilmesine yönelik olduğu açıktır.

Bununla birlikte, söz konusu çeşit ve kap sayılarında değişiklik yapılması durumunun, yükleniciye ek maliyet getirmeyen ve benzer maliyet ile niteliklere sahip ara öğünlerle değiştirilmesi hâlinde yükleniciler açısından sözleşmenin ifasını zorlaştırabileceğinden bahsedilemeyecektir. Bunun dışında, yüklenicilere ek maliyet gerektiren durumların ancak sözleşme kapsamında yapılacak iş artışları ile söz konusu olacağı dikkate alındığında, itiraza konu edilen düzenlemenin sağlıklı teklif vermeye engel teşkil etmediği açıktır.

Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun 21. iddia yönünden reddine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık, Kurul kararının bu kısmının iptaline yönelik Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır”

gerekçesiyle Mahkeme kararının itirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülen 1, 2, 4, 10, 11, 15, 20 ve 21. iddialar ile 18. iddianın bir kısmı bakımından dava konusu işlemin kısmen iptaline ilişkin kısmının ve davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesine dair kısmının bozulmasına karar verilmiştir.

* Yargı mercileri tarafından verilen kararlar yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine ve olayın özelliklerine göre verilen kararlar olup; kararların emsal karar olarak uygulanıp uygulanmayacağı her somut olay özelinde ayrıca değerlendirilmelidir. Kapsamlı değerlendirme ve benzer içtihat örnekleri için ilgili departmanımız ile iletişime geçiniz