Dış Temsilciliklerce Düzenlenen İş Deneyim Belgelerinin Hukuken Geçerliliği

Mal (Kütüphane Koleksiyon Yönetim Sistemi) İhalesi

Dış Temsilciliklerce Düzenlenen İş Deneyim Belgelerinin Hukuken Geçerliliği

Dış Temsilciliklerce Düzenlenen İş Deneyim Belgelerinin Hukuken Geçerliliği

  • 1512 ve 6004 sayılı Kanunlar uyarınca Konsoloslukların, tasdiki söz konusu olan belgeyi imzalayan kişinin belgeyi hangi sıfatla imzaladığına ilişkin tespit ve tasdik yapma görevinin bulunmadığı, dış temsilciliklerce iş deneyim belgelerinin düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nın imza ve mühür tasdikinden öte bir tasdik yapılabilmesinin mümkün olmadığı,

 

  • Apostil tasdik şerhi taşımayan veya ülkemiz ile bir anlaşma veya sözleşme bulunmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunca veya o ülkenin Türkiye temsilciliği ile Dışişleri Bakanlığınca tasdik edilmesi gerektiğine ilişkin kuralın uygulama kabiliyetinin bulunmadığı- Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 31/(3)-ç maddesinin hukuka aykırı olduğu ve uygulanması hâlinde telafisi güç zararların doğmasına neden olacağı; bu düzenlemeye dayanılarak alınan dava konusu Kamu İhale Kurulu kararının da açıkça hukuka aykırı olduğu ve uygulanması hâlinde telafisi güç zararların doğmasına neden olacağı hakkında.

Danıştay 13. Dairesinin 06.01.2017 tarihli kararı:

“Dava; Kamu İhale Kurulu’nun 02.06.2016 tarih ve 2016/UY.I-1448 sayılı kararının ve 04.03.2009 tarih ve 27159 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği”nin 31/(3)-ç maddesinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinde, bu Kanunla verilen görevleri yapmak üzere kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip Kamu İhale Kurumu’nun kurulduğu belirtilmiş; bu Kanuna ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na ilişkin bütün mevzuatı, standart ihale dokümanlarını ve tip sözleşmeleri hazırlamak, geliştirmek ve uygulamayı yönlendirmek Kurumun görev ve yetkileri arasında sayılmış; Kurumun, Kurul kararıyla bu Kanun’un ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin standart ihale dokümanı, tip sözleşme, yönetmelik ve tebliğler çıkarmaya yetkili olduğu; Kurulun ve Kurumun yetkilerini, düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak kullanacağı; standart ihale dokümanlarının, tip sözleşmelerin, yönetmeliklerin ve tebliğlerin Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulacağı kurala bağlanmıştır.

1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 60. maddesinin 4. fıkrasında, bu kanuna uygun olarak dışarda yazılıp getirilen kâğıtların üzerindeki imza, mühür veya herhangi bir işareti veya tarihi onaylamanın noterlerin görevi olduğu; 191. maddesinde, yabancı memleketlerde noterlik işlerinin, konsoloslar tarafından görüleceği; 195. maddesinde ise, yabancı memleketlerde usulü uyarınca yapılan noterlik işlemlerinin altındaki o memleketin yetkili merciinin imza ve mührünün konsolos tarafından onanacağı ve özel kanun hükümlerinin saklı olduğu kural altına alınmıştır.

6004 sayılı Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un 9. maddesinde, Bakanlığın 13/12/1983 tarih ve 189 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname esaslarına uygun olarak yurtdışı teşkilatı kurabileceği; Bakanlığın yurtdışı teşkilatının, büyükelçilikler, daimi temsilcilikler, başkonsolosluklar, büyükelçilik konsolosluk şubeleri ile fahri başkonsolosluk ve fahri konsolosluklardan oluştuğu belirtildikten sonra, maddenin devamında, Başkonsolosluk niteliğindeki konsolosluk temsilciliklerinin görevlerinin; görev çevreleri dâhilinde, Türkiye Cumhuriyetinin menfaatlerini korumak ve geliştirmek, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ve uyrukluğunu taşıyan tüzelkişilere yönelik konsolosluk işlemlerini yürütmek ve konsolosluk himayesi sağlamak, yabancılara yönelik vize işlemlerini yürütmek ve vize ita etmek, 1963tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesinde sayılan diğer görevleri ifa etmek olduğu; Büyükelçilikler bünyesindeki konsolosluk şubelerinin görevlerinin ise; Büyükelçiliğin bulunduğu ve akredite edildiği ülke genelinde ya da bu ülkedeki belli bir görev çevresi dâhilinde, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ve uyrukluğunu taşıyan tüzelkişilere yönelik konsolosluk işlemlerini yürütmek ve konsolosluk himayesi sağlamak, yabancılara yönelik vize işlemlerini yürütmek ve vize ita etmek, 1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesinde sayılan diğer görevleri ifa etmek ve Büyükelçilik tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek olduğu kurala bağlanmıştır.

Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi'nin 5. maddesinde konsoloslukların görevleri düzenlenmiş, anılan maddenin (f) bendinde, noter ve kişi hâlleri memuru sıfatıyla hareket etmek ve benzeri görevleri ve kabul eden Devletin kanun ve düzenlemelerine aykırı olmadığı ölçüde bazı idari mahiyetteki görevleri yapmak konsolosluk görevleri arasında sayılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kanun’un 53. maddesine dayanılarak hazırlanan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31. Maddesinin üçüncü fıkrasında, “(3) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır: a) Tasdik işleminden, belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. b) Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1’inci maddesi kapsamında bulunan resmî belgeler, “apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. c) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir. ç) “Apostil tasdik şerhi” taşımayan veya (c) bendi kapsamında sunulmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla o ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen belgeler ise sırasıyla, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. d) Yabancı ülkenin Türkiye’deki temsilciliği tarafından düzenlenen belgeler, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. e) Fahri konsolosluklarca düzenlenen belgelere dayanılarak işlem tesis edilemez. f) İdare, tasdik işleminden muaf tuttuğu resmî niteliği bulunmayan belgeleri ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtir.” kuralına yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından 17.05.2016 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilin “Ankara-İzmir Hızlı Tren Projesi Banaz-Eşme Kesimi (Km:268+000-Km:364+600) Arası Altyapı, İnşaatı Yapımı” ihalesine ilişkin olarak Pers Yapı İnş. Akar. Sağ. Hiz. Tur. Nak. San. ve Tic. A.Ş. - Bergiz İnş. Taah. Turizm Pet. Enj. Nak. A.Ş. - Çelikler Taah. İnş. ve San. A.Ş. İş Ortaklığı’nın 25.03.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.04.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.04.2016 tarih ve 23473 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.04.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunması üzerine, Kamu İhale Kurulu’nca eşit muamele ilkesi çerçevesinde davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının pilot ortağı olan Mapa İnş. ve Tic. A.Ş. tarafından, Ön Yeterlik Şartnamesi’nin 7.9.1.1’inci maddesinde yer alan düzenlemeler kapsamında istenilen iş deneyimine ilişkin olarak sunulan “Al Shuqaiq sularının nakil sistemleri projesi (2. Aşama)” konulu iş deneyim belgesinin “İşbu belge üzerinde bulunan kaşenin ve imzanın doğruluğunu onaylar, belgenin içeriğinden sorumlu değildir” şerhi ile Suudi Arabistan Krallığı Dışişleri Bakanlığı’nca onaylandığı, ardından “İşbu belgedeki mühür ve imzanın Suudi Arabistan Krallığı Dışişleri Bakanlığı’na ait olduğu onaylanır.” ibaresiyle T.C. Riyad Konsolosluğu tarafından Suudi Arabistan Krallığı Dışişleri Bakanlığı’nın imza ve mührünün onaylandığı, dolayısıyla anılan belgenin tasdik işleminin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31/(3)-ç maddesinde yer alan düzenlemeye aykırı olarak doğrudan T.C. Riyad Konsolosluk Şubesi tarafından yapılmadığından sunulan belgenin mevzuata uygun olmadığı belirtilerek, Ön Yeterlik Şartnamesi’nin 7.9.1.1’inci maddesine istinaden puanlama için sunulan belgenin puanlamada dikkate alınmaması gerektiği, bu itibarla anılan adayın Ön Yeterlik Şartnamesi’nin 7.9’uncu maddesine göre yapılan puanlamada teklif vermeye davet edilecek ilk 8 aday arasına giremediği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin Kurul kararının alındığı, anılan işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Dairemizin 27.10.2016 tarihli ara kararına Dışişleri Bakanlığı’nca verilen cevapta, Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf olmayan devletler bakımından, uluslararası teamülde, yabancı bir belgenin diğer bir ülkede kullanılması için uygulanagelen iki olağan yöntem bulunduğu, bu yöntemlerden birincisinin, belgenin, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından onaylanmasının ardından, ibraz edileceği devletin o ülkede bulunan dış temsilciliğince, düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı’na ait olan imza ve mührün tasdik edilmesi sonrasında, belgenin ibraz edileceği devletin Dışişleri Bakanlığınca, belgedeki son imza ve mührün, kendi dış temsilciliğine ait olduğunun “metne şamil olmamak üzere” onaylanması; ikinci yöntemin ise, belgenin düzenlendiği devletin, belgenin ibraz edileceği devlette bulunan dış temsilciliği tarafından onaylanmasından sonra, belgenin ibraz edileceği ülke Dışişleri Bakanlığı’nda bulunan ilgili ülke dış temsilciliğinin imza ve mührünün “metne şamil olmamak üzere” onaylanması olduğu, 1512 sayılı Noterlik Kanunu uyarınca yabancı ülkelerde noterlik görevinin ilgili konsolosluklar tarafından yerine getirildiği, 1512 sayılı Kanun’un 195. maddesinden bahisle, onay/tasdik işleminin kapsamının imza ve mührün onaylanması ile sınırlı tutulduğu, 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı’nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’da konsolosluklara, tasdiki söz konusu olan belgeyi imzalayan kişinin belgeyi hangi sıfatla imzaladığına ilişkin tespit ve tasdik yapma görevinin öngörülmediği, ilgili memleketlerdeki tüm makamların imza ve mühür örneklerinin dış temsilciliklerde bulunmasının mümkün olmadığı, dış temsilciliklerde yapılan mutad uygulamanın düzenlenen belgedeki imza ve mühürlerin belgenin düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından onaylanması, müteakiben, ilgili ülke Dışişleri Bakanlığı’nın imza ve mührünün metne şamil olmamak üzere dış temsilciliğimizce onaylanması olduğu, dış temsilciliklerimizce belgenin düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nın imza ve mühür tasdikinden öte bir tasdik yapılabilmesinin mümkün görünmediği, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığına ilişkin bir tasdikin konsolosluklarımızca yapılmasının, belgeyi düzenleyen kurumdan veya ilgili yabancı kurumlardan gerekli bilgilerin temin edilmesinin dış temsilciliklerimizin yabancı ülkelerde sahip olduğu yetki, yasal düzenlemeler ve teşkilat yapısı çerçevesinde imkân dâhilinde olmadığının değerlendirildiği, dış temsilciliklerimizce, yabancı kurumlardan iş deneyim belgelerinin altında imza ve mührü bulunan tüm idarelerin imza ve mühür örnekleri de dâhil olmak üzere bilgi talep ve temin edilmesinin ancak ilgili devletler yahut yabancı kurumların iradelerini yansıtan uluslararası bir metne yahut uygulamaya dayanarak yapılması gerektiğinin düşünüldüğü, aksi durumda, mevzuatımız doğrultusunda dış temsilciliklerimizce yapılacak böyle bir bilgi temini talebine ilgili yabancı kurumlarca olumlu yanıt verilmeyebileceğinin değerlendirildiği, dış temsilciliklerimizin konsolosluk işlemleri/görevlerinin kapsamı bakımından yetkisinin çerçevesinin, Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi’nde belirlendiği, Viyana Sözleşmesi hükümleri kapsamında, belgeyi imzalayan kişilerin sıfatlarının tasdiki amacıyla ilgili ülke kurumlarından bilgi talep edilmesi hâlinde dâhi, ilgili yabancı kurumlarca söz konusu bilgi temininin misyonlarımızın yetkisi dâhilinde olmadığı iddialarıyla karşılaşılmasının mümkün olduğu, ilgili misyonlarımızın noterlik faaliyeti çerçevesinde yaptıkları imza/mühür onayına ilişkin tasdik işlemlerinin, Noterlik Kanunu ve 6004 sayılı Kanun’da öngörülmeyen şekilde Yönetmelik ile genişletilemeyeceği, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'nın Riyad Büyükelçiliğimize sadece Bakanlık bünyesindeki Tasdik İdaresinin imza ve mühür örneklerini resmî şekilde bildirdiği, Suudi makamlarınca düzenlenmiş iş deneyim belgesi konusunda, Riyad Büyükelçiliğimiz Konsolosluk Şubesi tarafından Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığının Tasdikler İdaresine ait olan imza ve mührün metne şamil olmamak üzere tasdik edilmesi dışında bir onay işlemi yapılmasının, mevcut mevzuat hükümleri çerçevesinde mümkün olmadığı belirtilmiştir.

Bu itibarla, yabancı memleketlerde yapılan noterlik işlemlerinin altındaki o memleketin yetkili merciinin imza ve mührünün konsolos tarafından onaylanabileceği, 1512 ve 6004 sayılı Kanunların konsolosluklara, tasdiki söz konusu olan belgeyi imzalayan kişinin belgeyi hangi sıfatla imzaladığına ilişkin tespit ve tasdik yapma görevini öngörmediği, dış temsilciliklerce iş deneyim belgelerinin düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı’nın imza ve mühür tasdikinden öte bir tasdik yapılabilmesinin mümkün olmadığı, belgeyi düzenleyen veya ilgili yabancı kurumlardan gerekli bilgilerin temin edilmesinin dış temsilciliklerimizin yabancı ülkelerde sahip olduğu yetki, yasal düzenlemeler ve teşkilat yapısı çerçevesinde imkân dâhilinde olmadığından belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığına ilişkin bir tasdikin konsolosluklarca yapılamayacağı dikkate alındığında, apostil tasdik şerhi taşımayan veya ülkemiz ile bir anlaşma veya sözleşme bulunmayan yabancı ülkelerde düzenlenen belgelerin, o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunca veya o ülkenin Türkiye temsilciliği ile Dışişleri Bakanlığınca tasdik edilmesi gerektiğine ilişkin kuralın uygulama kabiliyetinin bulunmaması karşısında, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 31/(3)-ç maddesinin aktarılan yasal düzenlemelere aykırı olduğu ve uygulanması hâlinde telafisi güç zararların doğmasına neden olacağı anlaşılmaktadır.

Ayrıca, hukuka aykırı olan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 31/(3)-ç maddesine dayanılarak alınan dava konusu 02.06.2016 tarih ve 2016/UY.I-1448 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının da açıkça hukuka aykırı olduğu ve uygulanması hâlinde telafisi güç zararların doğmasına neden olacağı açıktır.” gerekçesiyle yürütmenin durdurulmasına

Karar verilmiştir.

Paylaş:

Emsal Kararlar

Yeni Eklenenler

Sosyal Medyada Biz

error: Özderin Avukatlık Bürosu - Ankara - Uzman Kadromuza ulaşmak için lütfen arayınız ! 0312 428 03 13