-
Anlaşma Doğrultusunda İhaleye Teklif Sunma
-
Aracı olarak belli bir şirketin ihaleyi kazanmasının sağlanmaya çalışılması
-
Sanıkların aralarındaki anlaşma doğrultusunda hareket ederek teklif sunmaları şeklindeki eylemlerinin 5237 Sayılı TCK'nın 235/2-d maddesinde düzenlenen ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturduğu hakkında.
T.C. YARGITAY 5. CEZA DAİRESİ 11.4.2017 GÜNLÜ KARARI
- İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA SUÇU ( Sanığın İhalenin Diğer Sanığa Ait Şirketin Kazanmasını Sağlamaya Çalıştığı - Yapılan İhale Neticesinde Sanığa Ait Firmanın İhaleyi Kazandığı Nazara Alındığında Sanıkların Aralarındaki Anlaşma Doğrultusunda Hareket Ederek Teklif Sunmaları Şeklindeki Eylemlerinin Atılı Suçu Oluşturduğu )
- TAPE KONUŞMALARI ( İhaleye Fesat Karıştırma - İhalelerde Şartname Satın Alan veya Teklif Sunan Firma Yetkilileri İle Sanıklar Arasında Yapılan Konuşmalarda İsimleri Geçen Şahısların Kimliklerinin Belirlenerek Konuşmalar Okunarak İhalelere Katılmama Nedenleri de Açıklattırılmak Suretiyle Tanık Olarak Beyanlarının Tesbit Edilerek Karar Verileceği )
- ANLAŞMA DOĞRULTUSUNDA İHALEYE TEKLİF SUNMA ( Sanığın İhalenin Diğer Sanığa Ait Şirketin Kazanmasını Sağlamaya Çalıştığı - Yapılan İhale Neticesinde Sanığa Ait Firmanın İhaleyi Kazandığı Nazara Alındığında Atılı Suçun Oluşturduğu/İhaleye Fesat Karıştırma Suçu )
- TANIK DİNLEME ( İhalelerde Şartname Satın Alan veya Teklif Sunan Firma Yetkilileri İle Sanıklar Arasında Yapılan Konuşmalarda İsimleri Geçen Şahısların Kimliklerinin Belirlenerek Konuşmalar Okunarak İhalelere Katılmama Nedenleri de Açıklattırılmak Suretiyle Tanık Olarak Beyanlarının Tesbit Edileceği - İhaleye Fesat Karıştırma Suçu )
5237/m.235/2-d
ÖZET : Dava; ihaleye fesat karıştırma suçuna ilişkindir. Usulüne uygun şekilde alınan iletişimin dinlenilmesi kararlarına istinaden tespit edilen telefon konuşmaları incelendiğinde; sanığın arayarak Lise ihalesinde yardımcı olmasını istemesi üzerine sanığın her zaman yardımcı olacağını söylediği, ayrıca sanığın diğer sanığı arayarak ''... Liseye dosya aldın mı...'' diye sorduğu, "aldım" demesi üzerine ''... lise Bedir'e söz verilmiş, bak ben Bedir için dosya almadım, Bedir perişandır, borcu var, sen iş aldın, yapma, pislik yapma...'' şeklinde sözler söyleyerek söz konusu ihaleyi sanığa ait şirketin kazanmasını sağlamaya çalıştığı, yapılan ihale neticesinde sanığa ait firmanın ihaleyi kazandığı nazara alındığında, bu şekilde sanıkların aralarındaki anlaşma doğrultusunda hareket ederek teklif sunmaları şeklindeki eylemlerinin 5237 Sayılı TCK'nın 235/2-d maddesinde düzenlenen ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturduğu anlaşılmakla, sanıkların mahkumiyetleri yerine beraatlerine karar verilmesi isabetsizdir. Her ne kadar dinleme tutanakları okunarak sanıkların savunmaları alınmış ise de beyanlar arasındaki mevcut çelişkilerin giderilmesi amacıyla ayrıntılı olarak savunmalarının tespiti yoluna gidilerek, tapelerdeki konuşmalarda geçen konuların sanıklara açıklattırılması ve anılan ihalelerde şartname satın alan veya teklif sunan firma yetkilileri ile sanıklar arasında yapılan konuşmalarda isimleri geçen şahısların kimliklerinin belirlenmesi ile bu konuşmalar okunarak ihalelere katılmama nedenleri de açıklattırılmak suretiyle tanık olarak beyanlarının tesbitinden sonra, sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiriyle koşullarının gerçekleşmesi halinde TCK'nın 43. maddesi uyarınca zincirleme suç hükümlerinin uygulanması gerektiği de gözetilerek, sonucuna göre hüküm kurulması gerekir.
DAVA : Mahalli mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle dosya incelenerek, gereği düşünüldü:
KARAR : Sanıklar ..., ..., ..., ... ve ... hakkında ihaleye fesat karıştırma suçundan verilen hükümlerin açıklanmasının geri bırakılmasına dair kararların, 5271 Sayılı CMK'nın 231/12. maddesi uyarınca itirazı kabil olup temyizinin mümkün bulunmadığı, katılan vekilinin itirazının, mercii olan 2. Ağır Ceza Mahkemesince incelenerek reddine karar verildiği anlaşıldığından, incelemenin katılan vekilinin sanıklar hakkındaki beraat hükümlerine yönelik temyiz itirazlarıyla sınırlı olarak yapılmasına karar verildikten sonra gereği düşünüldü:
KARAR : İl Özel İdaresi'nin ... Köyü Sulama Tesisi, ... İnşaatı ihalelerine dair sanıklar ..., ..., ... ile ... ve Orman İşletme Müdürlüğü'nün Serenler Tepesi Mesireyeri İnşaatı ihalesine dair sanıklar ... ile ... hakkında ihaleye fesat karıştırma suçundan verilen beraat hükümlerinin temyiz incelemesinde;
Delilleri takdir ve gerekçesi gösterilmek suretiyle verilen beraat hükümleri usul ve kanuna uygun olduğundan yerinde görülmeyen katılan Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle hükümlerin ayrı ayrı ONANMASINA,
İl Özel İdaresi'nin 31/07/2007 tarihli ... Atatürk İlköğretim Okulu ... Yapım İhalesine dair sanıklar ... ve ... hakkında; 23/07/2007 tarihli ... İçme Suyu İhalesine dair sanıklar ..., ..., ... ve ... hakkında; 03/08/2007 tarihli ... İhalesine dair sanıklar ..., ... ve ... hakkında; 13/07/2007 tarihli ... Kanalizasyon İhalesine dair sanıklar ... ve ... hakkında; 31/07/2007 tarihli Cumhuriyet Lisesi Onarım İhalesine dair sanıklar ... ve ... hakkında kurulan hükümlerin temyiz incelemesinde;
İl Özel İdaresinin 31/07/2007 tarihli, 3 firmanın döküman alarak teklif sunduğu ancak en avantajlı teklif veren olan sanık ...'a ait firmanın kazandığı Cumhuriyet Lisesi Onarım İhalesine, mahkumiyetlerine karar verilen sanıklar ... ve ... ile sanıklar ... ve ...'ın birlikte hareket ederek ihale öncesinde gizli anlaşmalar yapmak suretiyle ihalenin daha önceden anlaşmalar uyarınca belirlenen firma tarafından kazanılmasını sağlamak suretiyle fesat karıştırdıkları iddiası ile açılan kamu davasının yapılan yargılaması sonucunda sanıkların beraatlerine karar verilmiş ise de; usulüne uygun şekilde alınan iletişimin dinlenilmesi kararlarına istinaden tespit edilen telefon konuşmaları incelendiğinde; 20/07/2007 tarihinde sanık ...'in ...'yi arayarak Cumhuriyet Lisesi ihalesinde yardımcı olmasını istemesi üzerine...i'nin her zaman yardımcı olacağını söylediği, ayrıca 29/07/2007 tarihinde sanık ...'nin sanık ...'i arayarak ''... Liseye dosya aldın mı...'' diye sorduğu, "aldım" demesi üzerine ''... lise Bedir'e söz verilmiş,bak ben Bedir için dosya almadım, Bedir perişandır, borcu var, sen iş aldın, yapma, pislik yapma...'' şeklinde sözler söyleyerek söz konusu ihaleyi sanık ...'e ait şirketin kazanmasını sağlamaya çalıştığı, yapılan ihale neticesinde sanık ...'e ait firmanın ihaleyi kazandığı nazara alındığında, bu şekilde sanıkların aralarındaki anlaşma doğrultusunda hareket ederek teklif sunmaları şeklindeki eylemlerinin 5237 Sayılı TCK'nın 235/2-d maddesinde düzenlenen ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturduğu anlaşılmakla, sanıkların mahkumiyetleri yerine yanılgılı değerlendirmeyle beraatlerine karar verilmesi,
03/08/2007 tarihli 3 firmanın doküman aldığı ve katıldığı ancak ...'ın kazandığı ... Salonu İnşaat İhalesinde sanıklar ..., ... ve ... hakkında ihale öncesinde yaptıkları anlaşmalar uyarınca ihaleleri aralarında paylaşmak suretiyle ihaleye fesat karıştırdıklarının iddia edildiği, 10/07/2007 tarihli iletişimin dinlenilmesi tutanağında sanık ...'in ...'yi arayarak ''...'yarınki ihaleye biz dosya aldık...'' dediği, ...'nin ''... Bedo illa ben alacağım diyor...'' diyerek, konuşmanın devamında ''... Seydiköyü ben alacağım, bu tarafa zorluk çıkarmayın...'' şeklinde karşılık verdiği, ...'nin ise sanık ...'i kastederek ''... sağlığı sana verdim, bunu veriyor musun derim, yok derse herkes kendi işine gider...'' dediği ve bu şekilde sanıkların yaptıkları görüşmelerle ihaleleri paylaşma konsusunda anlaşma sağlamaya çalıştıkları; 13/07/2007 tarihli 5 firmanın ihale dökümanı satın aldığı ancak sadece sanık ...'a ait ...'nin teklif sunarak kazandığı ... Kanalizasyon Atıksu İnşaat İhalesine dair sanıklar ... ve ...'ın yaptıkları gizli anlaşmalar doğrultusunda yapılacak olan ihaleleri paylaşmaya çalışarak ihaleye fesat karıştırdıkları iddiasına dair iletişimin tesbiti tutanakları incelendiğinde 13/07/2007 tarihli telefon konuşmasında sanık ...'in diğer sanığı arayarak kim olduğu anlaşılamayan bir şahsı kastederek ''... sen ona dedin mi, bu foseptik çukurların ihalesini ben alacağım, ben ona dün söyledim...'' dediği, ...'nin ise ''... ben söyledim...'' demesi üzerine, Bedir'in ''... tamam dedi adam, birşey demedi...'' şeklinde karşılık verdiği yine sanıkların bu şekilde ihale öncesinde söz konusu ihaleyi kimin alacağı hususunda anlaşmaya çalıştıkları; 31/07/2007 tarihli ihale ile ilgili 3 kişinin ihale dokümanı satın aldığı ve teklif sunduğu ancak sanık ...'a ait ... Şirketinin kazandığı ... Atatürk İlköğretim Okulu ... Yapımı İhalesine sanıklar ... ve ...'ın ihale öncesinde gizli anlaşmalar yapmak suretiyle ihaleyi kazanacak firmayı belirleyerek ihaleye fesat karıştırdıkları iddiası doğrultusunda iletişimin tesbiti tutanakları incelendiğinde; sanıklar arasında yapılan 30/07/2007 tarihli konuşma içeriğinde sanık ...'in diğer sanığı arayarak ''...bana yardımcı ol...'', ''... bu adamlara yardımcı ol sen biliyorsun...'' dediği, ...'nin ise ''... sen de onlara söyle asansörleri ... alacak de ...'' demesi üzerine sanık ...'in ''... söylüyorum ben dedim, asansörleri ... alsın, ...'e de dedim, bu işi de ben alayım, sizde sağlık ocağında benim aldığım işi de siz alın dedim...'' dediği sanıkların bu şekilde ihale öncesinde anlaşmaya çalıştıkları; 23/07/2007 tarihli 11 firmanın doküman aldığı, 5 firmanın ise teklif sunduğu ancak bu firmalardan 4 tanesinin ihaleden çekilmesi üzerine yapılan değerlendirme sonucunda sanık ...'in yetkilisi olduğu ... İnşaat Şirketinin ihaleyi ... Grup Köyleri İçme Suyu İhalesine, sanıklar ... ve ...'in sanıklar ... ve ... ile birlikte hareket ederek gizli anlaşmalar yapmak suretiyle fesat karıştırdıkları iddiasına dair iletişimin tesbitine dair tutanaklar incelendiğinde; sanık ...'in 21/07/2007 tarihinde ihaleden önce sanık ...'yi arayarak ''... Bu Kemer'e, ihaleye dosya almış ..., nasıl etcez nasıl ayarlayacağız...'' diye sorduğu, ...'nin ise ''... Onu ... durduracak, biz onu durduramayız, evrak verdikten sonra ... adını kandırması kolaydır ...'' şeklinde karşılık verdiği ve konuşmanın devamında sanık ...'in ''... yardımcı ol...'' dediği, sanık ...'nin ise ''... Biz onu ikna edeceğiz, sen onun için hiç korkma, sen diğerlerini ayarla...'' diyerek karşılık verdiği ve bu şekilde sanıkların aralarındaki anlaşma doğrultusunda ihaleye katılacak diğer firma sahipleri ile anlaşmalar yaparak öncesinde belirledikleri kişilerin ihaleyi kazanmasını sağlamaya çalıştıklarının anlaşılması karşısında; her ne kadar dinleme tutanakları okunarak sanıkların savunmaları alınmış ise de beyanlar arasındaki mevcut çelişkilerin giderilmesi amacıyla ayrıntılı olarak savunmalarının tespiti yoluna gidilerek, tapelerdeki konuşmalarda geçen konuların sanıklara açıklattırılması ve anılan ihalelerde şartname satın alan veya teklif sunan firma yetkilileri ile sanıklar arasında yapılan konuşmalarda isimleri geçen şahısların kimliklerinin belirlenmesi ile bu konuşmalar okunarak ihalelere katılmama nedenleri de açıklattırılmak suretiyle tanık olarak beyanlarının tesbitinden sonra, sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiriyle koşullarının gerçekleşmesi halinde TCK'nın 43. maddesi uyarınca zincirleme suç hükümlerinin uygulanması gerektiği de gözetilerek, sonucuna göre hüküm kurulması yerine eksik araştırma sonucu yazılı şekilde beraat hükümleri kurulması,
SONUÇ : Kanuna aykırı, katılan Hazine vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin 5320 Sayılı Kanun'un 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 11.04.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.